Ngày xưa ở làng kia, cả làng giàu có, duy chỉ có một người nghèo. Cả làng gọi bác nông dân nghèo kia là Nhà Nông. Bác ta nghèo tới mức không có lấy một con bò, mà tiền để mua bò bác cũng không có nốt. Hai vợ chồng chỉ mong sao có một con bò. Có lần bác nói với vợ:
- Tôi vừa mới nghĩ ra, chúng ta có người bà con làm thợ mộc, vợ chồng ta đến nói chú ấy làm cho một con bê bằng gỗ, rồi cho đánh màu giống như những con bê khác. Rồi con bê nó sẽ lớn lên thành con bò.
Vợ bác Nhà Nông đến nói với người bà con. Bác phó mộc đẽo gỗ, rồi bào cho nhẵn con bê gỗ, bác đánh màu cho giống những con bê khác. Con bê gỗ cúi đầu xuống làm như nó đang gặm cỏ.
Sáng sớm chú mục đồng đã đánh bò ra đồng cỏ, thấy chú mục đồng, bác nông dân gọi:
- Này chú mục đồng, ta có con bê, nhưng nó còn bé nên phải ôm nó theo ra đồng cỏ.
Chú mục đồng đáp:
- Vâng, cũng được.
Rồi chú cắp nách con bê và mang nó đặt trên đồng cỏ. Con bê đứng nguyên tại chỗ và bắt đầu gặm cỏ. Nhìn thấy thế, chú mục đồng nói:
- Hay quá, nó gặm được cỏ thì chắc chắn nó sẽ chạy được!
Đến sẩm tối, chú mục đồng chăn đàn bò về, chú nói với con bê:
- Đứng ăn cho no đi, giờ thì mi có thể đi bằng bốn chân được rồi, ta khỏi phải cắp nách mang mi về nữa.
Bác Nhà Nông đứng sẵn ở cửa chờ bê của mình. Khi chú mục đồng cùng đàn bà đi qua, nhưng không thấy con bê, bác nông dân cất tiếng hỏi. Chú mục đồng đáp:
- Con bê còn ở ngoài đồng cỏ. Nó đang gặm cỏ nên không về cùng.
Bác Nhà Nông nói:
- Trời ơi, tôi phải ra dắt nó về mới được!
Thế là cả hai ra đồng cỏ, nhưng đã có người ăn trộm mất con bê. Chú mục đồng nói:
- Hay là con bê nó chạy lạc đâu đó.
Bác Nhà Nông nói:
- Theo tôi thì không phải thế.
Rồi bác dẫn chú mục đồng tới trưởng làng. Trưởng làng kết tội chú mục đồng về sự cẩu thả và bắt phải đền bằng một con bò.
Giờ đây hai vợ chồng bác Nhà Nông có con bò mà bấy lâu nay mơ ước. Vợ chồng hết sức vui mừng. Nhưng vì không có lúa mạch cho bò nên ít lâu sau phải giết bò. Thịt ướp muối để dành. Da bò bác đem đi bán ở thành phố để lấy tiền mua một con bê.
Khi đi qua cái cối xay gió, bác nông dân nhìn thấy một con quạ gãy cánh. Mủi lòng thương hại, bác nhấc nó cho vào tấm da bò.
Trời bỗng nổi gió, mưa như trút nước, bác đành phải vào trú nhờ trong nhà cối xay gió. Chỉ có vợ bác thợ cối xay ở nhà. Bà bảo bác Nhà Nông.
- Bác nằm nghỉ tạm trên đống rơm ấy.
Rồi bà mời bác bánh mì có phết pho mát. Bác Nhà Nông ăn xong, rồi ngả lưng trên đống rơm. Tấm da bò ở ngay bên cạnh người. Vợ bác thợ cối xay nhìn và nghĩ:
- Ông ấy mệt nên ngủ ngay.
Ngay sau đó thì linh mục tới. Vợ bác thợ cối xay niềm nở tiếp đón và nói:
- Chồng tôi không có nhà. Chúng ta có thể ăn uống đôi chút.
Bác Nhà Nông lắng nghe họ nói với nhau thì biết vợ bác thợ cối xay lấy rượu, bánh ngọt, thịt nướng và món sa lát ra để ăn uống với linh mục. Bác tức giận vì mình trước đó chỉ được mời ăn suông bánh mì phết pho mát.
Hai người vừa mới ngồi vào bàn thì nghe có tiếng gõ cửa. Vợ bác thợ cối xay nói:
- Trời ơi, lại đúng chồng tôi rồi.
Bà giấu ngay thịt nướng vào trong lò sưởi, chai rượu dưới gối, sa lát để trên giường, còn bánh ngọt giấu dưới gầm giường, ấn giấu linh mục vào trong tủ. Xong xuôi, bà ra mở cửa cho chồng và nói:
- Nhờ trời mà ông về được tới nhà đó. Mưa to gió lớn cứ như muốn cuốn đi tất cả.
Nhìn thấy người lạ nằm trên đống rơm, chồng hỏi:
- Ai mà lại nằm đó?
Vợ đáp:
- À, đó là người qua đường, gặp mưa to gió lớn vào xin trú nhờ, tôi có đưa cho bánh mì phết bơ và bảo nằm tạm trên đống rơm.
Chồng nói:
- Ờ thế cũng được, nhưng làm cho tôi chút ít thức ăn đi, đói rồi.
Vợ đáp:
- Nhà chỉ còn bánh mì phết pho mát.
Chồng nói:
- Thì bánh mì phết pho mát cũng được.
Chồng ngắm nhìn người lạ nằm trên đống rơm, rồi gọi:
- Dậy đi, ra ăn với tôi cho vui!
Chẳng phải đợi nói tới lần thứ hai, bác Nhà Nông vươn vai đứng dậy ra ngồi ăn cùng. Bác thợ cối xay lại thấy có tấm da bò ở trên đống rơm, tò mò bác hỏi:
- Này, bác có cái gì đó?
Bác Nhà Nông đáp:
- Có nhà tiên tri ở trong đó.
- Thế nhà tiên tri có thể đoán cho tôi được không?
- Sao lại không được nhỉ! Nhưng nhà tiên tri chỉ nói cho biết bốn điều. Điều thứ năm thì giữ lại.
Bác thợ cối xay trở nên tò mò. Bác bảo:
- Thì cho đoán thử cái xem.
Bác Nhà Nông ấn cổ nhà tiên tri, nó kêu "cu qua quạ." Bác bảo:
- Điều thứ nhất nó nói là rượu vang ở dưới gối.
Bác thợ cối xay nói:
- Thế cũng hay đấy nhỉ!
Rồi bác lật gối thì thấy rượu vang. Bác bảo:
- Nói tiếp tục đi!
Bác Nhà Nông lại ấn cho quạ kêu, rồi bảo:
- Điều thứ hai nó nói là thịt nướng ở trong lò sưởi.
Bác thợ cối xay nói:
- Thế cũng hay đấy nhỉ!
Rồi bác lại chỗ lò sưởi và tìm thấy thịt nướng. Bác Nhà Nông lại để cho quạ tiên đoán tiếp. Bác bảo:
- Điều thứ ba nó nói là món sa lát để ở trên giường.
Bác thợ cối xay nói:
- Thế cũng hay đấy nhỉ!
Rồi bác lại phía giường và thấy món sa lát. Cuối cùng bác Nhà Nông ấn cổ quạ lần nữa cho nó kêu. Rồi bác bảo:
- Điều thứ tư nó nói là bánh ngọt để ở dưới gầm giường.
Bác thợ cối xay nói:
- Thế cũng hay đấy nhỉ!
Bác lại phía giường và thấy bánh ngọt ở dưới gầm giường.
Rồi hai người ngồi vào bàn ăn. Vợ bác thợ cối xay hoảng sợ, lên ngay giường trùm chăn, tay giữ khư khư chùm chìa khóa. Bác thợ cối xay nóng lòng muốn biết điều thứ năm. Bác Nhà Nông nói:
- Trước tiên chúng ta cứ thong thả ăn bốn thứ này đã. Điều thứ năm là một tin dữ.
Ăn xong, cả hai ngồi mặc cả với nhau, nếu nói điều thứ năm thì bác thợ cối xay gió trả bao nhiêu tiền. Cuối cùng cả hai nhất trí là ba trăm Taler (ba trăm quan tiền). Bác Nhà Nông ấn mạnh cổ quạ làm nó kêu lớn "quạ quạ."
Bác thợ cối xay hỏi:
- Nó nói cái gì vậy?
Bác Nhà Nông nói:
- Nó bảo, ở trong tủ có con quỷ nấp.
Bác thợ cối xay bảo:
- Quỷ thì phải ra khỏi nhà mau!
Vợ bác thợ cối xay đưa chìa khóa cho bác Nhà Nông mở tủ. Linh mục chạy tháo thân bán sống bán chết ra khỏi cổng nhà. Bác thợ cối xay nói:
- Đúng là chính mắt tôi nhìn thấy cái bóng đen chạy vụt từ trong tủ ra.
Tờ mờ sáng ngày hôm sau là bác Nhà Nông ôm ba trăm Taler biến mất.
Có tiền, bác Nhà Nông thuê thợ xây nhà. Căn nhà nom khang trang, đẹp hơn các ngôi nhà khác trong làng.
Thấy vậy, nông dân trong làng nói:
- Cái thằng Nhà Nông phải đã từng tới nơi, tuyết là vàng ròng, cầm chổi quét được tiền.
Bác Nhà Nông bị gọi lên gặp trưởng làng, trả lời của cải lấy đâu ra. Bác trả lời:
- Tôi bán tấm da bò ở thành phố được ba trăm Taler.
Biết được tin ấy, nông dân trong làng thi nhau giết bò lấy da, họ mong sẽ bán được nhiều tiền. Trưởng làng nói:
- Phải để cho con gái tôi đi đầu đoàn.
Tới thành phố, cô đưa da bò bán cho thương gia. Thương gia chỉ trả ba Taler. Những người sau bán không được đến ba Taler. Thương gia nói:
- Dễ gì lại có người mua cho đống da bò này!
Nông dân trong làng tức giận về chuyện lừa dối họ của bác Nhà Nông và tìm cách trả thù, họ thưa kiện với trưởng làng về chuyện đó. Bác Nhà Nông vô tội kia bị dân làng biểu quyết kết án tử hình bằng cách nhốt vào trong thùng rượu lớn có đục lỗ, rồi lăn thùng xuống sông.
Bác Nhà Nông bị dẫn tới nơi hành hình. Một cha đạo sẽ đọc kinh. Thoáng nhìn bác Nhà Nông nhận ngay ra cha đạo chính là linh mục đã ở nơi vợ bác thợ cối xay. Bác nói với cha đạo:
- Khi trước tôi đã cứu cha khỏi tủ, giờ cha hãy cứu tôi khỏi thùng rượu.
Đúng lúc đó người mục đồng đánh đàn cừu đi qua. Bác Nhà Nông vẫn biết người mục đồng muốn được làm trưởng làng. Bỗng bác nói lớn:
- Tôi không làm đâu, dù cho khắp thiên hạ muốn thế thì tôi cũng không làm đâu!
Người mục đồng nghe nói thế thì lại hỏi:
- Bác định thế nào? Bác không thích làm cái gì?
Bác Nhà Nông nói:
- Họ bảo tôi ngồi vào trong thùng rượu, họ sẽ bầu làm trưởng làng. Tôi không muốn làm.
Người mục đồng nói:
- Chỉ có thế mà được làm trưởng làng thì để tôi ngồi vào trong thùng rượu cho!
Bác Nhà Nông nói:
- Bác cứ ngồi vào là được làm trưởng làng ngay.
Người mục đồng khoái chí, ngồi ngay vào trong thùng rượu. bác Nhà Nông đóng nắp thùng lại. Rồi bác đánh đàn cừu đi tiếp.
Linh mục trở về làng báo là đã đọc kinh cầu siêu. Lúc đó dân làng tới chỗ hành hình lăn xuống sông. Người mục đồng nói lớn:
- Tôi muốn làm trưởng làng.
Dân làng cứ tưởng bác Nhà Nông kia ở trong thùng. Họ nói:
- Thì cũng được chẳng sao. Nhưng khi nào ở dưới nước đã.
Rồi họ lăn thùng rượu xuống sông.
Xong việc, họ kéo nhau về làng thì gặp bác Nhà Nông đang thủng thẳng đánh đàn cừu về. Họ hết sức ngạc nhiên nên hỏi:
- Bác Nhà Nông, bác từ đâu ra đây? Từ dưới sông lên hả?
Bác Nhà Nông đáp:
- Tất nhiên rồi! Xuống tới đáy sông, tôi đạp nắp thùng và chui ra. Trước mắt tôi là những cánh đồng cỏ có rất nhiều cừu. Tôi gom lấy một đàn cho mình.
Dân làng hỏi:
- Thế còn nhiều cừu không?
Bác Nhà Nông đáp:
- Ối chà, nhiều ơi là nhiều, cả làng cũng không lấy hết nổi.
Thế là dân làng hẹn nhau đi lấy cừu. Ai cũng muốn lấy cho mình một đàn cừu. Trưởng làng nói:
- Để tôi lấy trước đấy nhé!
Thế là cả làng tụ tập lại để rủ nhau xuống sông. Trên bầu trời xanh bỗng có đám mây nom như đám lông cừu. Bóng mây phản chiếu xuống mặt nước, dân làng nhìn thấy nên nói:
- Đúng là ở dưới đáy sông có cừu.
Trưởng làng len ra phía trước và nói:
- Để tôi xuống trước xem sao, nếu đúng như vậy, tôi sẽ gọi mọi người.
Trưởng làng nhảy "tũm" một cái xuống nước. Dân làng nghe cứ tưởng là gọi "xuống đi!." Dân cả làng nhảy ùa xuống sông. Tất cả đều chết đuối. Người giàu có bây giờ lại là bác Nhà Nông.
- Tôi vừa mới nghĩ ra, chúng ta có người bà con làm thợ mộc, vợ chồng ta đến nói chú ấy làm cho một con bê bằng gỗ, rồi cho đánh màu giống như những con bê khác. Rồi con bê nó sẽ lớn lên thành con bò.
Vợ bác Nhà Nông đến nói với người bà con. Bác phó mộc đẽo gỗ, rồi bào cho nhẵn con bê gỗ, bác đánh màu cho giống những con bê khác. Con bê gỗ cúi đầu xuống làm như nó đang gặm cỏ.
Sáng sớm chú mục đồng đã đánh bò ra đồng cỏ, thấy chú mục đồng, bác nông dân gọi:
- Này chú mục đồng, ta có con bê, nhưng nó còn bé nên phải ôm nó theo ra đồng cỏ.
Chú mục đồng đáp:
- Vâng, cũng được.
Rồi chú cắp nách con bê và mang nó đặt trên đồng cỏ. Con bê đứng nguyên tại chỗ và bắt đầu gặm cỏ. Nhìn thấy thế, chú mục đồng nói:
- Hay quá, nó gặm được cỏ thì chắc chắn nó sẽ chạy được!
Đến sẩm tối, chú mục đồng chăn đàn bò về, chú nói với con bê:
- Đứng ăn cho no đi, giờ thì mi có thể đi bằng bốn chân được rồi, ta khỏi phải cắp nách mang mi về nữa.
Bác Nhà Nông đứng sẵn ở cửa chờ bê của mình. Khi chú mục đồng cùng đàn bà đi qua, nhưng không thấy con bê, bác nông dân cất tiếng hỏi. Chú mục đồng đáp:
- Con bê còn ở ngoài đồng cỏ. Nó đang gặm cỏ nên không về cùng.
Bác Nhà Nông nói:
- Trời ơi, tôi phải ra dắt nó về mới được!
Thế là cả hai ra đồng cỏ, nhưng đã có người ăn trộm mất con bê. Chú mục đồng nói:
- Hay là con bê nó chạy lạc đâu đó.
Bác Nhà Nông nói:
- Theo tôi thì không phải thế.
Rồi bác dẫn chú mục đồng tới trưởng làng. Trưởng làng kết tội chú mục đồng về sự cẩu thả và bắt phải đền bằng một con bò.
Giờ đây hai vợ chồng bác Nhà Nông có con bò mà bấy lâu nay mơ ước. Vợ chồng hết sức vui mừng. Nhưng vì không có lúa mạch cho bò nên ít lâu sau phải giết bò. Thịt ướp muối để dành. Da bò bác đem đi bán ở thành phố để lấy tiền mua một con bê.
Khi đi qua cái cối xay gió, bác nông dân nhìn thấy một con quạ gãy cánh. Mủi lòng thương hại, bác nhấc nó cho vào tấm da bò.
Trời bỗng nổi gió, mưa như trút nước, bác đành phải vào trú nhờ trong nhà cối xay gió. Chỉ có vợ bác thợ cối xay ở nhà. Bà bảo bác Nhà Nông.
- Bác nằm nghỉ tạm trên đống rơm ấy.
Rồi bà mời bác bánh mì có phết pho mát. Bác Nhà Nông ăn xong, rồi ngả lưng trên đống rơm. Tấm da bò ở ngay bên cạnh người. Vợ bác thợ cối xay nhìn và nghĩ:
- Ông ấy mệt nên ngủ ngay.
Ngay sau đó thì linh mục tới. Vợ bác thợ cối xay niềm nở tiếp đón và nói:
- Chồng tôi không có nhà. Chúng ta có thể ăn uống đôi chút.
Bác Nhà Nông lắng nghe họ nói với nhau thì biết vợ bác thợ cối xay lấy rượu, bánh ngọt, thịt nướng và món sa lát ra để ăn uống với linh mục. Bác tức giận vì mình trước đó chỉ được mời ăn suông bánh mì phết pho mát.
Hai người vừa mới ngồi vào bàn thì nghe có tiếng gõ cửa. Vợ bác thợ cối xay nói:
- Trời ơi, lại đúng chồng tôi rồi.
Bà giấu ngay thịt nướng vào trong lò sưởi, chai rượu dưới gối, sa lát để trên giường, còn bánh ngọt giấu dưới gầm giường, ấn giấu linh mục vào trong tủ. Xong xuôi, bà ra mở cửa cho chồng và nói:
- Nhờ trời mà ông về được tới nhà đó. Mưa to gió lớn cứ như muốn cuốn đi tất cả.
Nhìn thấy người lạ nằm trên đống rơm, chồng hỏi:
- Ai mà lại nằm đó?
Vợ đáp:
- À, đó là người qua đường, gặp mưa to gió lớn vào xin trú nhờ, tôi có đưa cho bánh mì phết bơ và bảo nằm tạm trên đống rơm.
Chồng nói:
- Ờ thế cũng được, nhưng làm cho tôi chút ít thức ăn đi, đói rồi.
Vợ đáp:
- Nhà chỉ còn bánh mì phết pho mát.
Chồng nói:
- Thì bánh mì phết pho mát cũng được.
Chồng ngắm nhìn người lạ nằm trên đống rơm, rồi gọi:
- Dậy đi, ra ăn với tôi cho vui!
Chẳng phải đợi nói tới lần thứ hai, bác Nhà Nông vươn vai đứng dậy ra ngồi ăn cùng. Bác thợ cối xay lại thấy có tấm da bò ở trên đống rơm, tò mò bác hỏi:
- Này, bác có cái gì đó?
Bác Nhà Nông đáp:
- Có nhà tiên tri ở trong đó.
- Thế nhà tiên tri có thể đoán cho tôi được không?
- Sao lại không được nhỉ! Nhưng nhà tiên tri chỉ nói cho biết bốn điều. Điều thứ năm thì giữ lại.
Bác thợ cối xay trở nên tò mò. Bác bảo:
- Thì cho đoán thử cái xem.
Bác Nhà Nông ấn cổ nhà tiên tri, nó kêu "cu qua quạ." Bác bảo:
- Điều thứ nhất nó nói là rượu vang ở dưới gối.
Bác thợ cối xay nói:
- Thế cũng hay đấy nhỉ!
Rồi bác lật gối thì thấy rượu vang. Bác bảo:
- Nói tiếp tục đi!
Bác Nhà Nông lại ấn cho quạ kêu, rồi bảo:
- Điều thứ hai nó nói là thịt nướng ở trong lò sưởi.
Bác thợ cối xay nói:
- Thế cũng hay đấy nhỉ!
Rồi bác lại chỗ lò sưởi và tìm thấy thịt nướng. Bác Nhà Nông lại để cho quạ tiên đoán tiếp. Bác bảo:
- Điều thứ ba nó nói là món sa lát để ở trên giường.
Bác thợ cối xay nói:
- Thế cũng hay đấy nhỉ!
Rồi bác lại phía giường và thấy món sa lát. Cuối cùng bác Nhà Nông ấn cổ quạ lần nữa cho nó kêu. Rồi bác bảo:
- Điều thứ tư nó nói là bánh ngọt để ở dưới gầm giường.
Bác thợ cối xay nói:
- Thế cũng hay đấy nhỉ!
Bác lại phía giường và thấy bánh ngọt ở dưới gầm giường.
Rồi hai người ngồi vào bàn ăn. Vợ bác thợ cối xay hoảng sợ, lên ngay giường trùm chăn, tay giữ khư khư chùm chìa khóa. Bác thợ cối xay nóng lòng muốn biết điều thứ năm. Bác Nhà Nông nói:
- Trước tiên chúng ta cứ thong thả ăn bốn thứ này đã. Điều thứ năm là một tin dữ.
Ăn xong, cả hai ngồi mặc cả với nhau, nếu nói điều thứ năm thì bác thợ cối xay gió trả bao nhiêu tiền. Cuối cùng cả hai nhất trí là ba trăm Taler (ba trăm quan tiền). Bác Nhà Nông ấn mạnh cổ quạ làm nó kêu lớn "quạ quạ."
Bác thợ cối xay hỏi:
- Nó nói cái gì vậy?
Bác Nhà Nông nói:
- Nó bảo, ở trong tủ có con quỷ nấp.
Bác thợ cối xay bảo:
- Quỷ thì phải ra khỏi nhà mau!
Vợ bác thợ cối xay đưa chìa khóa cho bác Nhà Nông mở tủ. Linh mục chạy tháo thân bán sống bán chết ra khỏi cổng nhà. Bác thợ cối xay nói:
- Đúng là chính mắt tôi nhìn thấy cái bóng đen chạy vụt từ trong tủ ra.
Tờ mờ sáng ngày hôm sau là bác Nhà Nông ôm ba trăm Taler biến mất.
Có tiền, bác Nhà Nông thuê thợ xây nhà. Căn nhà nom khang trang, đẹp hơn các ngôi nhà khác trong làng.
Thấy vậy, nông dân trong làng nói:
- Cái thằng Nhà Nông phải đã từng tới nơi, tuyết là vàng ròng, cầm chổi quét được tiền.
Bác Nhà Nông bị gọi lên gặp trưởng làng, trả lời của cải lấy đâu ra. Bác trả lời:
- Tôi bán tấm da bò ở thành phố được ba trăm Taler.
Biết được tin ấy, nông dân trong làng thi nhau giết bò lấy da, họ mong sẽ bán được nhiều tiền. Trưởng làng nói:
- Phải để cho con gái tôi đi đầu đoàn.
Tới thành phố, cô đưa da bò bán cho thương gia. Thương gia chỉ trả ba Taler. Những người sau bán không được đến ba Taler. Thương gia nói:
- Dễ gì lại có người mua cho đống da bò này!
Nông dân trong làng tức giận về chuyện lừa dối họ của bác Nhà Nông và tìm cách trả thù, họ thưa kiện với trưởng làng về chuyện đó. Bác Nhà Nông vô tội kia bị dân làng biểu quyết kết án tử hình bằng cách nhốt vào trong thùng rượu lớn có đục lỗ, rồi lăn thùng xuống sông.
Bác Nhà Nông bị dẫn tới nơi hành hình. Một cha đạo sẽ đọc kinh. Thoáng nhìn bác Nhà Nông nhận ngay ra cha đạo chính là linh mục đã ở nơi vợ bác thợ cối xay. Bác nói với cha đạo:
- Khi trước tôi đã cứu cha khỏi tủ, giờ cha hãy cứu tôi khỏi thùng rượu.
Đúng lúc đó người mục đồng đánh đàn cừu đi qua. Bác Nhà Nông vẫn biết người mục đồng muốn được làm trưởng làng. Bỗng bác nói lớn:
- Tôi không làm đâu, dù cho khắp thiên hạ muốn thế thì tôi cũng không làm đâu!
Người mục đồng nghe nói thế thì lại hỏi:
- Bác định thế nào? Bác không thích làm cái gì?
Bác Nhà Nông nói:
- Họ bảo tôi ngồi vào trong thùng rượu, họ sẽ bầu làm trưởng làng. Tôi không muốn làm.
Người mục đồng nói:
- Chỉ có thế mà được làm trưởng làng thì để tôi ngồi vào trong thùng rượu cho!
Bác Nhà Nông nói:
- Bác cứ ngồi vào là được làm trưởng làng ngay.
Người mục đồng khoái chí, ngồi ngay vào trong thùng rượu. bác Nhà Nông đóng nắp thùng lại. Rồi bác đánh đàn cừu đi tiếp.
Linh mục trở về làng báo là đã đọc kinh cầu siêu. Lúc đó dân làng tới chỗ hành hình lăn xuống sông. Người mục đồng nói lớn:
- Tôi muốn làm trưởng làng.
Dân làng cứ tưởng bác Nhà Nông kia ở trong thùng. Họ nói:
- Thì cũng được chẳng sao. Nhưng khi nào ở dưới nước đã.
Rồi họ lăn thùng rượu xuống sông.
Xong việc, họ kéo nhau về làng thì gặp bác Nhà Nông đang thủng thẳng đánh đàn cừu về. Họ hết sức ngạc nhiên nên hỏi:
- Bác Nhà Nông, bác từ đâu ra đây? Từ dưới sông lên hả?
Bác Nhà Nông đáp:
- Tất nhiên rồi! Xuống tới đáy sông, tôi đạp nắp thùng và chui ra. Trước mắt tôi là những cánh đồng cỏ có rất nhiều cừu. Tôi gom lấy một đàn cho mình.
Dân làng hỏi:
- Thế còn nhiều cừu không?
Bác Nhà Nông đáp:
- Ối chà, nhiều ơi là nhiều, cả làng cũng không lấy hết nổi.
Thế là dân làng hẹn nhau đi lấy cừu. Ai cũng muốn lấy cho mình một đàn cừu. Trưởng làng nói:
- Để tôi lấy trước đấy nhé!
Thế là cả làng tụ tập lại để rủ nhau xuống sông. Trên bầu trời xanh bỗng có đám mây nom như đám lông cừu. Bóng mây phản chiếu xuống mặt nước, dân làng nhìn thấy nên nói:
- Đúng là ở dưới đáy sông có cừu.
Trưởng làng len ra phía trước và nói:
- Để tôi xuống trước xem sao, nếu đúng như vậy, tôi sẽ gọi mọi người.
Trưởng làng nhảy "tũm" một cái xuống nước. Dân làng nghe cứ tưởng là gọi "xuống đi!." Dân cả làng nhảy ùa xuống sông. Tất cả đều chết đuối. Người giàu có bây giờ lại là bác Nhà Nông.
Dịch: Lương Văn Hồng, © Lương Văn Hồng
从前有个村子，那里的人都很富裕，只有一个人穷得连条牛都没有，更说不上有钱买了，大家叫他"小农夫"。 他和妻子都很想有头自家的牛，于是有一天他对妻子说："我有个好主意。多嘴的木匠说他愿意给我们做个和真牛一模一样的小木牛，然后漆成棕色，慢慢地就会变成真正的牛了。"妇人觉得这主意挺不错，于是木匠又是砍又是刨，终于做出了一头正在低头吃草的木牛犊，然后刷上油漆。
第二天一早，牧牛人正赶着牛群要出村，小农夫把他拉进屋说："你瞧，我有头小牛，还不能自己走，你得抱着它走才行。"牧人于是把小木牛抱到牧场，把它放在草地中央。 小木牛总是那么埋头吃草的样子，牧人说："瞧它那副埋头吃草的劲头，用不了多久就会自己跑了。"
晚上，牧人打算赶着牛群回村。 他对小木牛说："既然你能吃就吃个够吧。等你吃饱了准能自己回村的。我可不想再抱着你走了。"可是小农夫站在门口等着，看到牧牛人赶着牛进了村，没见到小木牛，就问牧人小牛在哪儿。 "还在牧场吃草呢。它不肯跟我回来。"小农夫说："我一定得把小牛找回来。"
他们一起来到牧场，没见到牛犊，也不知道什么人把它偷走了。 牧人说："准是它自己跑了。"小农夫说："别跟我来这一套。"拉着牧人就找镇长评理去了。 镇长判牧人粗心，罚他赔一头小牛给农夫。
就这样，小农夫和妻子有了一头自家的牛。 他们打心眼里为这盼望已久的事情感到高兴。 可是他们太穷了，没东西喂给它吃，所以没过多久就只得把牛杀了。 他们将牛肉腌制起来，把牛皮扒了下来，打算卖掉之后再买头小牛回来。 他路过一家磨坊，看到一只折断了翅膀的乌鸦。 他同情地把它捡了起来，用牛皮裹好。 这时天上突然下起了暴雨，他不得不到磨坊躲雨。 磨坊主的妻子独自在家，她对小农夫说："躺在那边的草垛上吧。"又给了他一片面包和一小块干酪。 农夫吃完就把牛皮放在身边，自己在草垛上躺下了。 磨坊主的妻子以为他累了在那儿睡熟了。 这时，教区牧师来了，磨坊主的妻子热情地接待他，说："我丈夫不在家，我们可以好好吃一顿了。"小农夫听到他们大谈美食，又想到自己只吃了一块面包和一点干酪，心里很不痛快。 只见妇人端出四种不同的美食来：烤肉、沙拉、蛋糕和酒。
他们正要坐下享用，听到外面有人敲门。 妇人说："天哪！是我丈夫！"她赶忙将烤肉藏到烤炉里，把酒塞到枕头底下，把蛋糕藏到床下面，沙拉藏到床上，最后将牧师藏到门廊上的壁橱里，然后才去给丈夫开门，说："谢天谢地，你总算回来了！暴风雨那么大，简直像到了世界末日一样。"磨坊主看到躺在草垛上的小农夫，问："这家伙在这里干什么？""哦，可怜的家伙赶上暴雨了，来请求躲雨。我给了他一块面包和一点干酪，然后把他领到这里来了。"丈夫说："行了，快点弄些吃的来吧。"可妇人说："除了面包和干酪，别的就什么都没了。""随便什么都行。"丈夫回答，"我现在能有面包和干酪就觉得挺不错的了。"他看着小农夫，问："你也来和我一起吃点儿吧。"农夫毫不客气，赶紧起来吃。 这时，磨坊主看到了地上的牛皮和乌鸦，问："那是什么？""里面是个占卜的。"农夫回答。 "能预言点什么？"磨坊主问。 "怎么不能！"农夫说，"不过它每次只说四件事，第五件只有它自己知道。"磨坊主好奇地说："那就让它说点什么吧。"磨坊主说。 于是农夫捅了捅乌鸦，使它"呀、呀"地叫了几声。 磨坊主问："它说啥？"农夫说："它说，首先枕头下面有一瓶酒。""天哪！"磨坊主喊着冲向枕头，真的从它下面拿出一瓶酒来。 "让它接着说。"磨坊主说。 农夫又捅了捅乌鸦，让它叫出声来，说："这次它说烤炉里有烤肉。""唉呀！"磨坊主惊叫着跑向烤炉，果然找到了烤肉。 农夫再次让乌鸦预言，说："这次它说床上有沙拉。""太棒了！"说着磨坊主就走到床边，在那里找到了沙拉。 农夫最后一次捅了捅乌鸦，说："第四件，床底下有蛋糕。""这倒不错！"磨坊主说着就朝床下看，真的有一盘蛋糕在那里。
两人这时一起吃了起来，磨坊主的妻子则吓了个半死。 她把所有橱柜门都锁了起来，把钥匙拿在手里上床睡了。 可磨坊主还想知道第五件事，农夫说："我还是先快点吃这四样东西吧，第五件可不是什么好东西。"等吃饱了喝足了，磨坊主还是想知道到底是什么，所以他们就开始讲条件，最后谈定三百金币。 农夫捅了捅乌鸦的脑袋，疼得它"哇、哇"大叫起来。 磨坊主问："它说什么？"农夫说："它说魔鬼藏在你家门廊上的柜子里了。""那一定得把它赶走才行。"磨坊主说着打开房门，妇人只好交出钥匙。 农夫替她打开了柜子门，牧师撒腿就跑。 磨坊主说："还真是的！我亲眼看到那黑黑的恶棍了！"就这样，农夫第二天一早带着三百金币离开了磨坊。
小农夫渐渐讲究起来，而且修起了新房子。 村子里的农夫说："小农夫准是到了天上落金子的地方，那里的人准是用铁锹铲了金子扛回家的。"于是他们把小农夫带到镇长那儿，逼他说出他的财富是从哪儿来的。 他回答说："我在城里把牛皮卖了，得了三百个金币。"其他农夫一听牛皮居然能卖那么高的价，纷纷跑回家将牛杀了，扒了皮，希望拿到城里去卖个好价钱。 镇长说："让我的仆人先去。"仆人来到城里，收牛皮的商人只出两个金币买一张牛皮。 等其他农夫也赶来时，商人连这个价也不肯出了，说："我拿这么多牛皮干什么？"
那些农夫觉得自己被愚弄了，气急败坏地想要报复。 他们以小农夫在镇长面前说谎的罪名控告他，并一致同意判无辜的小农夫死刑，要把他装进满是洞眼的酒桶沉到河里去。 于是小农夫被带到牧师跟前作最后的忏悔。 这种时候，其他人是必须走开的。 小农夫认出牧师就是那晚在磨坊主家的那个，就说："我把你从柜子里放了出来，你也该把我从桶里放出来才对。"这时，有个牧羊人赶着一群羊走来。 小农夫知道他一直渴望当镇长，于是大喊："不！我不当！即是全世界的人要我当我也不当！"牧羊人听了走过来问："你在喊啥？你不当什么？"农夫说："他们说只要我愿意把自己装在这桶里就让我当镇长。我可不愿意！""如果当镇长只需要这么做，我倒是很愿意。"说着就放出小农夫，自己钻了进去。 小农夫替他盖上桶盖，赶着他的羊群走了。 牧师回到大伙那儿说祈祷做完了，他们就过来朝河里推酒桶。 桶开始滚动的时候，他们听到有人在里面说："我很愿意当镇长。"可他们以为是小农夫在说话，就说："我们的确打算让你当。不过你得先在下面四处瞧瞧。"说完就把桶推下河去了。
农夫们从村子一头往家走，小农夫赶着羊群从另一头默默进了村，样子十分满足。 他们大为惊讶地问："你从哪儿来？是从水里吗？""是的，"小农夫说，"我一直往下沉啊沉啊，最后沉到河底，推开桶盖一看，原来是一片美丽的大草原，无数只羔羊在那里吃草。所以我就带了一群回来了。"农夫们又问："那里还有吗？""有啊！"他回答，"多得我想要都要不完。"农夫们决定也去赶一群羊回来。 可是镇长说："我先去。"他们一起来到河边，蓝天里正好飘过朵朵白云倒映在水中，农夫们喊道："我们已经看到下面的羊群了！"镇长挤到前面说："我先下去察看一下，如果真的很多我再叫你们。"说着就"扑嗵"一声跳进水里，那声音像是在喊岸上的人们下去，于是一群人一齐跳了下去，这下子，全村人都死光了，小农夫成了唯一继承人，一下成为了大富翁。
第二天一早，牧牛人正赶着牛群要出村，小农夫把他拉进屋说："你瞧，我有头小牛，还不能自己走，你得抱着它走才行。"牧人于是把小木牛抱到牧场，把它放在草地中央。 小木牛总是那么埋头吃草的样子，牧人说："瞧它那副埋头吃草的劲头，用不了多久就会自己跑了。"
晚上，牧人打算赶着牛群回村。 他对小木牛说："既然你能吃就吃个够吧。等你吃饱了准能自己回村的。我可不想再抱着你走了。"可是小农夫站在门口等着，看到牧牛人赶着牛进了村，没见到小木牛，就问牧人小牛在哪儿。 "还在牧场吃草呢。它不肯跟我回来。"小农夫说："我一定得把小牛找回来。"
他们一起来到牧场，没见到牛犊，也不知道什么人把它偷走了。 牧人说："准是它自己跑了。"小农夫说："别跟我来这一套。"拉着牧人就找镇长评理去了。 镇长判牧人粗心，罚他赔一头小牛给农夫。
就这样，小农夫和妻子有了一头自家的牛。 他们打心眼里为这盼望已久的事情感到高兴。 可是他们太穷了，没东西喂给它吃，所以没过多久就只得把牛杀了。 他们将牛肉腌制起来，把牛皮扒了下来，打算卖掉之后再买头小牛回来。 他路过一家磨坊，看到一只折断了翅膀的乌鸦。 他同情地把它捡了起来，用牛皮裹好。 这时天上突然下起了暴雨，他不得不到磨坊躲雨。 磨坊主的妻子独自在家，她对小农夫说："躺在那边的草垛上吧。"又给了他一片面包和一小块干酪。 农夫吃完就把牛皮放在身边，自己在草垛上躺下了。 磨坊主的妻子以为他累了在那儿睡熟了。 这时，教区牧师来了，磨坊主的妻子热情地接待他，说："我丈夫不在家，我们可以好好吃一顿了。"小农夫听到他们大谈美食，又想到自己只吃了一块面包和一点干酪，心里很不痛快。 只见妇人端出四种不同的美食来：烤肉、沙拉、蛋糕和酒。
他们正要坐下享用，听到外面有人敲门。 妇人说："天哪！是我丈夫！"她赶忙将烤肉藏到烤炉里，把酒塞到枕头底下，把蛋糕藏到床下面，沙拉藏到床上，最后将牧师藏到门廊上的壁橱里，然后才去给丈夫开门，说："谢天谢地，你总算回来了！暴风雨那么大，简直像到了世界末日一样。"磨坊主看到躺在草垛上的小农夫，问："这家伙在这里干什么？""哦，可怜的家伙赶上暴雨了，来请求躲雨。我给了他一块面包和一点干酪，然后把他领到这里来了。"丈夫说："行了，快点弄些吃的来吧。"可妇人说："除了面包和干酪，别的就什么都没了。""随便什么都行。"丈夫回答，"我现在能有面包和干酪就觉得挺不错的了。"他看着小农夫，问："你也来和我一起吃点儿吧。"农夫毫不客气，赶紧起来吃。 这时，磨坊主看到了地上的牛皮和乌鸦，问："那是什么？""里面是个占卜的。"农夫回答。 "能预言点什么？"磨坊主问。 "怎么不能！"农夫说，"不过它每次只说四件事，第五件只有它自己知道。"磨坊主好奇地说："那就让它说点什么吧。"磨坊主说。 于是农夫捅了捅乌鸦，使它"呀、呀"地叫了几声。 磨坊主问："它说啥？"农夫说："它说，首先枕头下面有一瓶酒。""天哪！"磨坊主喊着冲向枕头，真的从它下面拿出一瓶酒来。 "让它接着说。"磨坊主说。 农夫又捅了捅乌鸦，让它叫出声来，说："这次它说烤炉里有烤肉。""唉呀！"磨坊主惊叫着跑向烤炉，果然找到了烤肉。 农夫再次让乌鸦预言，说："这次它说床上有沙拉。""太棒了！"说着磨坊主就走到床边，在那里找到了沙拉。 农夫最后一次捅了捅乌鸦，说："第四件，床底下有蛋糕。""这倒不错！"磨坊主说着就朝床下看，真的有一盘蛋糕在那里。
两人这时一起吃了起来，磨坊主的妻子则吓了个半死。 她把所有橱柜门都锁了起来，把钥匙拿在手里上床睡了。 可磨坊主还想知道第五件事，农夫说："我还是先快点吃这四样东西吧，第五件可不是什么好东西。"等吃饱了喝足了，磨坊主还是想知道到底是什么，所以他们就开始讲条件，最后谈定三百金币。 农夫捅了捅乌鸦的脑袋，疼得它"哇、哇"大叫起来。 磨坊主问："它说什么？"农夫说："它说魔鬼藏在你家门廊上的柜子里了。""那一定得把它赶走才行。"磨坊主说着打开房门，妇人只好交出钥匙。 农夫替她打开了柜子门，牧师撒腿就跑。 磨坊主说："还真是的！我亲眼看到那黑黑的恶棍了！"就这样，农夫第二天一早带着三百金币离开了磨坊。
小农夫渐渐讲究起来，而且修起了新房子。 村子里的农夫说："小农夫准是到了天上落金子的地方，那里的人准是用铁锹铲了金子扛回家的。"于是他们把小农夫带到镇长那儿，逼他说出他的财富是从哪儿来的。 他回答说："我在城里把牛皮卖了，得了三百个金币。"其他农夫一听牛皮居然能卖那么高的价，纷纷跑回家将牛杀了，扒了皮，希望拿到城里去卖个好价钱。 镇长说："让我的仆人先去。"仆人来到城里，收牛皮的商人只出两个金币买一张牛皮。 等其他农夫也赶来时，商人连这个价也不肯出了，说："我拿这么多牛皮干什么？"
那些农夫觉得自己被愚弄了，气急败坏地想要报复。 他们以小农夫在镇长面前说谎的罪名控告他，并一致同意判无辜的小农夫死刑，要把他装进满是洞眼的酒桶沉到河里去。 于是小农夫被带到牧师跟前作最后的忏悔。 这种时候，其他人是必须走开的。 小农夫认出牧师就是那晚在磨坊主家的那个，就说："我把你从柜子里放了出来，你也该把我从桶里放出来才对。"这时，有个牧羊人赶着一群羊走来。 小农夫知道他一直渴望当镇长，于是大喊："不！我不当！即是全世界的人要我当我也不当！"牧羊人听了走过来问："你在喊啥？你不当什么？"农夫说："他们说只要我愿意把自己装在这桶里就让我当镇长。我可不愿意！""如果当镇长只需要这么做，我倒是很愿意。"说着就放出小农夫，自己钻了进去。 小农夫替他盖上桶盖，赶着他的羊群走了。 牧师回到大伙那儿说祈祷做完了，他们就过来朝河里推酒桶。 桶开始滚动的时候，他们听到有人在里面说："我很愿意当镇长。"可他们以为是小农夫在说话，就说："我们的确打算让你当。不过你得先在下面四处瞧瞧。"说完就把桶推下河去了。
农夫们从村子一头往家走，小农夫赶着羊群从另一头默默进了村，样子十分满足。 他们大为惊讶地问："你从哪儿来？是从水里吗？""是的，"小农夫说，"我一直往下沉啊沉啊，最后沉到河底，推开桶盖一看，原来是一片美丽的大草原，无数只羔羊在那里吃草。所以我就带了一群回来了。"农夫们又问："那里还有吗？""有啊！"他回答，"多得我想要都要不完。"农夫们决定也去赶一群羊回来。 可是镇长说："我先去。"他们一起来到河边，蓝天里正好飘过朵朵白云倒映在水中，农夫们喊道："我们已经看到下面的羊群了！"镇长挤到前面说："我先下去察看一下，如果真的很多我再叫你们。"说着就"扑嗵"一声跳进水里，那声音像是在喊岸上的人们下去，于是一群人一齐跳了下去，这下子，全村人都死光了，小农夫成了唯一继承人，一下成为了大富翁。