Ngày xửa ngày xưa… có hai hoàng tử thích phiêu lưu, lâu dần quen sống hoang dã nên không trở về nhà nữa. Người em út thường gọi là "chú Ngốc," lên đường đi tìm hai anh. Tìm mãi gặp được hai anh nhưng chàng lại bị hai anh giễu cợt rằng: ngu như "chú Ngốc" mà cũng tính chuyện đi cùng trời cuối đất, khôn ngoan như hai anh đây mà còn chẳng đi đến đâu.
Ba anh em đang đi thì gặp một tổ kiến, hai anh muốn phá tổ kiến để xem kiến vỡ tổ chạy tha trứng đi như thế nào. Nhưng chú Ngốc can ngăn:
- Để chúng sống yên thân, em không thích chuyện các anh quấy nhiễu chúng.
Ba anh em lại tiếp tục lên đường, tới bên một cái hồ đầy vịt đang bơi. Hai người anh muốn bắt một đôi làm thịt quay ăn, nhưng chú Ngốc không tán thành và nói:
- Để cho chúng sống yên lành, em không thích chuyện giết súc vật.
Cuối cùng ba anh em trông thấy một tổ ong đầy mật, mật tràn ra cả thân cây. Hai người anh muốn đốt lửa ở dưới gốc cây hun cho ong sặc khói để trèo lên lấy mật, nhưng chú Ngốc giữ hai anh lại và nói:
- Để cho chúng sống yên thân, em không thích chuyện các anh đốt tổ ong.
Rồi ba anh em tới một tòa lâu đài vắng tanh vắng ngắt, chỉ thấy toàn ngựa đá đứng trong chuồng chứ không thấy một bóng người nào. Họ đi dạo qua tất cả các phòng, đến trước một cái cửa đóng im ỉm, có ba chiếc khóa. Chính giữa cửa có đục một cửa sổ nhỏ, qua đó có thể nhòm vào trong buồng được. Họ trông thấy một người đàn ông bé nhỏ, tóc hoa râm đang ngồi trên bàn. Họ gọi lần thứ nhất, rồi lần thứ hai, nhưng người kia không hề nghe thấy, mãi đến lần gọi thứ ba người kia mới nghe rõ, đứng dậy mở cửa và bước ra.
Người ấy chẳng nói một lời, dẫn họ đến trước một cái bàn bày la liệt thức ăn.
Khi họ đã ăn uống xong, người ấy dẫn mỗi hoàng tử vào trong một buồng ngủ riêng.
Sáng hôm sau người tí hon tóc đã lốm đốm bạc tới buồng người anh cả, vẫy anh ra và dẫn tới một cái bảng đá, trên bảng có ghi rõ ba việc phải làm thì mới có thể giải thoát được cho cả lâu đài.
Việc thứ nhất: có một ngàn viên ngọc của công chúa nằm dưới những đám rêu ở trong rừng, phải tìm nhặt cho hết nghìn viên ngọc ấy, nếu trước khi mặt trời lặn mà không tìm đủ số ngọc ấy, dù chỉ thiếu một viên, thì người đi tìm sẽ bị hóa đá.
Người anh cả đi vào rừng, anh tìm cả ngày trời ròng rã đến khi mặt trời sắp lặn anh ta chỉ nhặt được một trăm viên ngọc. Y như lời viết trên bảng, người anh cả bị hóa đá.
Tiếp đến ngày hôm sau người anh thứ hai lại tính chuyện phiêu lưu, số phận anh ta cũng chẳng hơn gì người anh cả, anh chỉ tìm thấy hai trăm viên ngọc và cũng bị hóa đá.
Sau cùng đến lượt chú Ngốc, chú tìm trong rêu, nhưng tìm ngọc đâu phải là dễ, công việc chạy chậm lắm. Chú ngồi lên một tảng đá và khóc nức nở, bỗng chúa kiến mà chú đã cứu sống khi xưa cùng với năm nghìn quân kiến kéo tới, chỉ trong chốc lát những con vật nhỏ xíu kia chia nhau đi tìm ngọc và đã tha về xếp thành một đống.
Việc thứ hai: phải mò ở dưới đáy bể sâu lên chiếc chìa khóa buồng ngủ của công chúa.
Khi chú Ngốc vừa ra tới bể thì đàn vịt mà chú cứu thoát khi xưa bơi lại gần chú, chúng hụp lặn và mò được chiếc chìa khóa ở dưới đáy biển khơi.
Việc thứ ba làm việc khó nhất: phải tìm ra trong ba công chúa đang ngủ cô nào là trẻ nhất và đáng yêu nhất. Cả ba đều giống nhau như đúc, họ chỉ khác nhau ở chỗ: trước khi đi ngủ ba nàng ăn những đồ ngọt nhau; cô cả ăn một cục đường, cô thứ hai uống nước xi rô, cô em út ăn một thìa đầy mật ong.
Giữa lúc đang băn khoăn thì ong chúa của loài ong bay tới, ong chúa mà chú Ngốc đã cứu khi xưa muốn tới giúp chú, ong bay đậu trên môi từng người rồi ngửi, cuối cùng ong chúa đậu lại trên môi cô công chúa đã ăn mật ong do vậy hoàng tử nhận ra ngay người mình phải tìm.
Thế là quỷ thuật hết mầu nhiệm, cả lâu đài thoát khỏi giấc ngủ triền miên, ai đã hóa đá lại trở thành người.
Chú Ngốc cưới nàng công chúa trẻ nhất, đáng yêu nhất và được nối ngôi sau khi vua cha băng hà, còn hai anh ruột lấy hai nàng công chúa kia.
Ba anh em đang đi thì gặp một tổ kiến, hai anh muốn phá tổ kiến để xem kiến vỡ tổ chạy tha trứng đi như thế nào. Nhưng chú Ngốc can ngăn:
- Để chúng sống yên thân, em không thích chuyện các anh quấy nhiễu chúng.
Ba anh em lại tiếp tục lên đường, tới bên một cái hồ đầy vịt đang bơi. Hai người anh muốn bắt một đôi làm thịt quay ăn, nhưng chú Ngốc không tán thành và nói:
- Để cho chúng sống yên lành, em không thích chuyện giết súc vật.
Cuối cùng ba anh em trông thấy một tổ ong đầy mật, mật tràn ra cả thân cây. Hai người anh muốn đốt lửa ở dưới gốc cây hun cho ong sặc khói để trèo lên lấy mật, nhưng chú Ngốc giữ hai anh lại và nói:
- Để cho chúng sống yên thân, em không thích chuyện các anh đốt tổ ong.
Rồi ba anh em tới một tòa lâu đài vắng tanh vắng ngắt, chỉ thấy toàn ngựa đá đứng trong chuồng chứ không thấy một bóng người nào. Họ đi dạo qua tất cả các phòng, đến trước một cái cửa đóng im ỉm, có ba chiếc khóa. Chính giữa cửa có đục một cửa sổ nhỏ, qua đó có thể nhòm vào trong buồng được. Họ trông thấy một người đàn ông bé nhỏ, tóc hoa râm đang ngồi trên bàn. Họ gọi lần thứ nhất, rồi lần thứ hai, nhưng người kia không hề nghe thấy, mãi đến lần gọi thứ ba người kia mới nghe rõ, đứng dậy mở cửa và bước ra.
Người ấy chẳng nói một lời, dẫn họ đến trước một cái bàn bày la liệt thức ăn.
Khi họ đã ăn uống xong, người ấy dẫn mỗi hoàng tử vào trong một buồng ngủ riêng.
Sáng hôm sau người tí hon tóc đã lốm đốm bạc tới buồng người anh cả, vẫy anh ra và dẫn tới một cái bảng đá, trên bảng có ghi rõ ba việc phải làm thì mới có thể giải thoát được cho cả lâu đài.
Việc thứ nhất: có một ngàn viên ngọc của công chúa nằm dưới những đám rêu ở trong rừng, phải tìm nhặt cho hết nghìn viên ngọc ấy, nếu trước khi mặt trời lặn mà không tìm đủ số ngọc ấy, dù chỉ thiếu một viên, thì người đi tìm sẽ bị hóa đá.
Người anh cả đi vào rừng, anh tìm cả ngày trời ròng rã đến khi mặt trời sắp lặn anh ta chỉ nhặt được một trăm viên ngọc. Y như lời viết trên bảng, người anh cả bị hóa đá.
Tiếp đến ngày hôm sau người anh thứ hai lại tính chuyện phiêu lưu, số phận anh ta cũng chẳng hơn gì người anh cả, anh chỉ tìm thấy hai trăm viên ngọc và cũng bị hóa đá.
Sau cùng đến lượt chú Ngốc, chú tìm trong rêu, nhưng tìm ngọc đâu phải là dễ, công việc chạy chậm lắm. Chú ngồi lên một tảng đá và khóc nức nở, bỗng chúa kiến mà chú đã cứu sống khi xưa cùng với năm nghìn quân kiến kéo tới, chỉ trong chốc lát những con vật nhỏ xíu kia chia nhau đi tìm ngọc và đã tha về xếp thành một đống.
Việc thứ hai: phải mò ở dưới đáy bể sâu lên chiếc chìa khóa buồng ngủ của công chúa.
Khi chú Ngốc vừa ra tới bể thì đàn vịt mà chú cứu thoát khi xưa bơi lại gần chú, chúng hụp lặn và mò được chiếc chìa khóa ở dưới đáy biển khơi.
Việc thứ ba làm việc khó nhất: phải tìm ra trong ba công chúa đang ngủ cô nào là trẻ nhất và đáng yêu nhất. Cả ba đều giống nhau như đúc, họ chỉ khác nhau ở chỗ: trước khi đi ngủ ba nàng ăn những đồ ngọt nhau; cô cả ăn một cục đường, cô thứ hai uống nước xi rô, cô em út ăn một thìa đầy mật ong.
Giữa lúc đang băn khoăn thì ong chúa của loài ong bay tới, ong chúa mà chú Ngốc đã cứu khi xưa muốn tới giúp chú, ong bay đậu trên môi từng người rồi ngửi, cuối cùng ong chúa đậu lại trên môi cô công chúa đã ăn mật ong do vậy hoàng tử nhận ra ngay người mình phải tìm.
Thế là quỷ thuật hết mầu nhiệm, cả lâu đài thoát khỏi giấc ngủ triền miên, ai đã hóa đá lại trở thành người.
Chú Ngốc cưới nàng công chúa trẻ nhất, đáng yêu nhất và được nối ngôi sau khi vua cha băng hà, còn hai anh ruột lấy hai nàng công chúa kia.
Dịch: Lương Văn Hồng, © Lương Văn Hồng
从前，有两个王子想到外面的世界去长见识。 出去不久，却过起了挥金如土的腐化生活，根本不想再回家了。 他们的弟弟--一个毫不起眼的小矮子--出门要去寻找他的两个哥哥。 当他经过千辛万苦找到他们后，他们却嘲笑他，说他年轻，不懂世务，应该想办法出去游历游历，他们如此聪明，对这个世界有时也还不能应付。 这样，他们三人一起踏上了游历的旅程。
他们首先遇到的是一座蚁穴。 两个哥哥要把它推倒挖开，想看看那些可怜的蚂蚁在惊慌之下是如何乱窜，如何搬运它们的蚁卵的。 但小矮子却说："让这些可怜的小生灵自由地生存吧，我不能容忍你们给它们添麻烦，扰乱它们安宁的生活。"在他的极力反对下，两个哥哥只得打消念头，从旁边走了过去。
不久，他们来到了一个湖泊旁，湖中水面上有许许多多的野鸭在游动。 两个哥哥想抓两只鸭子来烤了吃，但小矮子说："让这些可怜的生灵自由地生存吧，你们不要杀死它们。"
在他的反对下，他们只好又走了。
随后他们来到一棵大树前，蜜蜂在树干上的一个洞内筑起了一个大蜂巢，好多蜂蜜从树干上流了下来。 两个哥哥要在树下放一把火，把蜜蜂统统烧死，以便得到树洞内的蜂蜜。 但小矮子拦住他们说："让这些可怜的小蜜蜂自由自在地生存吧，我不能让你们烧死它们。"
最后，三个兄弟来到了一座城堡，他们经过马厩时，看到一些骏马站在里面，但都是一些大理石做的，城堡里看不到一个人。 他们穿过一间又一间房子，终于发现了一扇上面有三把锁的门，门上有一个窗口，从窗口可以看到房子里的一切。 往里面一瞧，他们发现房子里的一张桌子旁坐着一个头发花白的老人。 他们连叫了两声，那老人都没有听见，叫第三声时，他才站起来要他们把锁打开，让他走出房间。
出来后，他一句话也没说，也不许他们乱动，默默地将他们领到了一张漂亮的桌子旁，桌子上面摆满了各种好吃的东西。 吃饱喝足之后，他又给他们每人安排了一间卧室睡觉，然后就一声不吭地走了。
第二天早晨，他来到老大的卧室，将老大带出房间，来到一张大理石桌子前。 桌子旁边有三个石碑，看了碑上的刻文，老大才知道这个城堡竟是被魔法控制着，因为石碑上刻着的是如何才能把这座城堡从魔力控制之下解脱出来的方法。 第一条碑文是：在森林的苔藓下面，散落着公主的一千颗珍珠，必须把它们全部找到，如果在太阳下山前还缺一颗没找齐，那个寻找的人就将变成大理石。
大哥出发了，他找了一整天，但夜幕降临时，他找到的珍珠还不到一百颗，所以，他像碑文上所说的一样变成了石头。
第二天，二哥也冒险去了。 但他的结果也不比大哥好多少，他只找到一百颗珍珠，因此同样变成了石头。
最后轮到小矮子了，他在苔藓中翻找着。 可要找到珍珠实在太困难了，这活也太苦太累，他伤心地坐在石头上哭了起来。 就在他处于绝望之时，曾被他救过的蚁王给他帮忙来了。 它带来了五千蚂蚁，那些蚂蚁很快就把所有的珍珠都找到了，并把它们搬在一起堆成了一大堆。
第二条碑文说：必须把公主卧室的钥匙从湖中捞出来。 小矮子来到湖边，那两只他救过的鸭子正在湖中戏水。 它们看见他后，马上游过来问他此行的目的，了解了他的困难后，鸭子们立即潜入水中，很快就从湖底把钥匙捞了上来。
第三件事最难，就是要从三个公主中找出最年青，最美丽的小公主。 但她们三个都一样漂亮，长相完全相同。 他得知的唯一线索就是大公主吃过一块糖，二公主吃过一些糖浆，小公主吃过一满勺的蜂蜜，他要找出到底是哪一个吃过蜂蜜。
那个曾被小矮子救过、幸免于火灾的蜂王来了。 它在三个公主的嘴巴上嗅了嗅，最后停在了那个吃过蜂蜜的小公主嘴上，小矮子知道那一定就是小公主了。 魔法被解除了，所有变成石头的人都醒了过来，恢复了他们的本来面貌，小矮子和年青美丽的公主结了婚。 公主的父亲过世之后，小矮子当上了国王，他的两个哥哥也娶了另外二个公主为妻子。
他们首先遇到的是一座蚁穴。 两个哥哥要把它推倒挖开，想看看那些可怜的蚂蚁在惊慌之下是如何乱窜，如何搬运它们的蚁卵的。 但小矮子却说："让这些可怜的小生灵自由地生存吧，我不能容忍你们给它们添麻烦，扰乱它们安宁的生活。"在他的极力反对下，两个哥哥只得打消念头，从旁边走了过去。
不久，他们来到了一个湖泊旁，湖中水面上有许许多多的野鸭在游动。 两个哥哥想抓两只鸭子来烤了吃，但小矮子说："让这些可怜的生灵自由地生存吧，你们不要杀死它们。"
在他的反对下，他们只好又走了。
随后他们来到一棵大树前，蜜蜂在树干上的一个洞内筑起了一个大蜂巢，好多蜂蜜从树干上流了下来。 两个哥哥要在树下放一把火，把蜜蜂统统烧死，以便得到树洞内的蜂蜜。 但小矮子拦住他们说："让这些可怜的小蜜蜂自由自在地生存吧，我不能让你们烧死它们。"
最后，三个兄弟来到了一座城堡，他们经过马厩时，看到一些骏马站在里面，但都是一些大理石做的，城堡里看不到一个人。 他们穿过一间又一间房子，终于发现了一扇上面有三把锁的门，门上有一个窗口，从窗口可以看到房子里的一切。 往里面一瞧，他们发现房子里的一张桌子旁坐着一个头发花白的老人。 他们连叫了两声，那老人都没有听见，叫第三声时，他才站起来要他们把锁打开，让他走出房间。
出来后，他一句话也没说，也不许他们乱动，默默地将他们领到了一张漂亮的桌子旁，桌子上面摆满了各种好吃的东西。 吃饱喝足之后，他又给他们每人安排了一间卧室睡觉，然后就一声不吭地走了。
第二天早晨，他来到老大的卧室，将老大带出房间，来到一张大理石桌子前。 桌子旁边有三个石碑，看了碑上的刻文，老大才知道这个城堡竟是被魔法控制着，因为石碑上刻着的是如何才能把这座城堡从魔力控制之下解脱出来的方法。 第一条碑文是：在森林的苔藓下面，散落着公主的一千颗珍珠，必须把它们全部找到，如果在太阳下山前还缺一颗没找齐，那个寻找的人就将变成大理石。
大哥出发了，他找了一整天，但夜幕降临时，他找到的珍珠还不到一百颗，所以，他像碑文上所说的一样变成了石头。
第二天，二哥也冒险去了。 但他的结果也不比大哥好多少，他只找到一百颗珍珠，因此同样变成了石头。
最后轮到小矮子了，他在苔藓中翻找着。 可要找到珍珠实在太困难了，这活也太苦太累，他伤心地坐在石头上哭了起来。 就在他处于绝望之时，曾被他救过的蚁王给他帮忙来了。 它带来了五千蚂蚁，那些蚂蚁很快就把所有的珍珠都找到了，并把它们搬在一起堆成了一大堆。
第二条碑文说：必须把公主卧室的钥匙从湖中捞出来。 小矮子来到湖边，那两只他救过的鸭子正在湖中戏水。 它们看见他后，马上游过来问他此行的目的，了解了他的困难后，鸭子们立即潜入水中，很快就从湖底把钥匙捞了上来。
第三件事最难，就是要从三个公主中找出最年青，最美丽的小公主。 但她们三个都一样漂亮，长相完全相同。 他得知的唯一线索就是大公主吃过一块糖，二公主吃过一些糖浆，小公主吃过一满勺的蜂蜜，他要找出到底是哪一个吃过蜂蜜。
那个曾被小矮子救过、幸免于火灾的蜂王来了。 它在三个公主的嘴巴上嗅了嗅，最后停在了那个吃过蜂蜜的小公主嘴上，小矮子知道那一定就是小公主了。 魔法被解除了，所有变成石头的人都醒了过来，恢复了他们的本来面貌，小矮子和年青美丽的公主结了婚。 公主的父亲过世之后，小矮子当上了国王，他的两个哥哥也娶了另外二个公主为妻子。