一个农场主有一个忠诚的仆人，这个仆人辛辛苦苦地给他干了三年的活，而他却没有给仆人付过任何工钱。 最后仆人打定主意，如果农场主再不付给他工钱，他就不再干下去了。 他找到农场主说："我为你勤勤恳恳地做了这么久的事，相信你会根据我的劳动付给我应得的工钱。"农场主是一个极其吝惜的守财奴，他知道这个仆人头脑非常简单，所以，只拿出三便士给他，也就是一年一便士的工钱。 可怜的仆人竟以为这是一笔大数目的钱财，自言自语地说："我为什么还要在这儿拚命干活，还要在生活这么差的地方待下去呢？我现在可以到外面广阔的世界里去游玩，去寻找自己的快乐呀！"说完，他把钱放进自己的钱袋里，离开了农庄，开始了他的漫游旅程。
一天，当他翻过山岭，独自又唱又跳地走在一片田野上时，他遇到了一个小矮人。 小矮人问他是什么事使得他这么高兴愉快，他回答说："嗨！为什么要愁眉苦脸呢？我身体健康，口袋里有我三年储蓄的一大笔工钱，还有什么好担心的呢？"小矮人说道："到底有多少钱呀？"仆人回答道："整整三便士。"小矮人试探道："我太穷困了，真希望你能把那些钱给我。"仆人心地很善良，看到他个子这么矮，的确是个贫困的样子，对他很同情，就把自己的钱都给了他。 作为回报，小矮人对他说："你有这么一颗善良的心，我将满足你三个愿望--一便士一个，你喜欢什么就选择什么。"仆人很高兴自己交上了好运，说道："我喜欢的东西很多，但并不是钱。第一，我要一张弓，用这张弓，任何被我瞄准的东西都会掉下来；第二，我要一架小提琴，当我演奏时，每个听到琴声的人都会跳起舞来；第三，我希望每个人都会满足我提出的要求。"小矮人说他就会有他希望的东西，说完，就像变戏法似地拿出一副弓箭和一架小提琴给了他，然后就不见了。
诚实的仆人怀着惊奇而又兴奋的心情上路了。 要是说他前一阵子是十分快乐的话，那他现在可以说是一百分的快乐，他唱得比刚才更欢，跳得更起劲了。 不久，他遇见了一个老守财奴，在他们相遇的地方有一棵树，树梢的嫩枝上站着一只鸟儿，鸟儿叫得正欢。 守财奴说道："哟！多么漂亮的鸟啊！要是能买到这样一只鸟，花多少钱我也愿意。"仆人听见后说道："如果真是这样，我很快就会要它下来。"说罢，他举起他的弓，望上瞄准，那鸟儿马上掉下来落进了树下的灌木丛中。 守财奴一见，也不谈钱的事，马上爬进树丛中去找鸟儿，但他刚刚爬到里面时，仆人拿起小提琴拉了起来。 随着琴声的传出，守财奴开始跳起舞来，他在树丛中跳来跳去，越跳越高，树丛中的荆棘很快就钩破了他的衣裳，使他浑身的衣裳都成了破布条，身上也被划破，伤痕累累，鲜血淋漓。 守财奴哭道："哎哟！看在上帝的份上！大师，大师呀！请别再拉小提琴了，我做了什么要遭受这份罪啊？"仆人说道："你吝啬小气，剥削了许许多多的贫穷人们，这只是你得到的报应。"说完，他拉起了另一首曲子。 守财奴开始哀求他，答应给他钱，让他能停止跳舞、爬出树丛。 但他却又不肯多给钱。 仆人就把琴声拉得更响了，守财奴跟着跳得越来越剧烈，出的钱也越来越多，最后他答应把钱袋里的整整一百个金币都给仆人，这些金币都是他刚刚从穷人那儿榨取来的。 当仆人看到这么多钱，说道："我就同意你的请求了。"于是，他拿起钱袋，收好提琴，高高兴兴地又踏上了旅途。
仆人一走，守财奴慢慢地从树丛中爬了出来，他浑身衣不遮体，一副凄凄惨惨的样子，不禁愤恨不已 ，开始考虑起怎样进行报复来，他要用奸计来对付仆人。 最后他跑到法官那里，控告说有一个恶棍强迫他进行交易，骗抢了他的钱财，这个家伙的背后挂着一张弓，脖子上挎着一架小提琴。 法官听了，派出巡警到处去找，说不管在哪里找到都要把他带到法庭来。 巡警们不久就抓到了这个仆人，并把他带到了法庭，要对他进行审判。
守财奴开始了他的控告，说仆人骗抢了他的钱财。 仆人分辩说："不是这样，事实是我为你演奏一首曲子后你给我的报酬。"但是法官说这是不可能的事情，驳回了仆人的辩护词，判了他绞刑，草草地将这个案子结了。
仆人被带了出去，但当他站在绞刑架台子上时，他说道："法官大人，请答应我最后一个心愿。"法官回答说："只要你的要求不是赦免你，我都可以答应。""我不是要求你赦免我，只是想请你允许我最后演奏一次小提琴。"守财奴一听，大叫道："啊，不！不！看在上帝的份上，千万不要听他演奏！千万不要让他演奏！"法官却说道："就让他演奏吧，他很快就会演奏完的。"其实，这完全是小矮人送给他的第三件礼物，没有人能够拒绝他的要求。
这时，守财奴叫道："快把我捆起来，快把我捆起来！我不想再遭受这种痛苦。"但仆人已经拿好了小提琴，开始奏响了曲子。 当琴发出第一声音调时，法官、书记员和监管人以及所有的人都开始摆动起来 ，此时已没有人能够去捆那个守财奴了。 第二声音调传来，行刑的人放开仆人，也跳了起来。 到他奏完曲子的第一小节，所有的人--法官、法庭理事和守财奴，包括所有的旁观者--都一同跳起舞来，开始他们跳得很愉快，很兴奋，但不一会儿就累坏了。 演奏没停下来，他们跳舞也不能停下来。 他们开始叫喊，开始乞求他不要再拉琴了，但他对他们的乞求置若罔闻，一刻也没有停止，一直到法官不仅赦免了他的死罪，而且还答应把那一百块金币归还给他，他才放下小提琴。
接着，他叫住守财奴说："现在告诉大家，你这个流氓，无赖，你在哪儿得来的这些金币？不然的话，我就只拿你一个人来消遣。"说罢又把小提琴拿了起来，守财奴吓坏了，只好当着大家的面承认说："我是侵吞得来的，我承认都是巧取豪夺得来的。你是公平合理挣得的。"仆人放下小提琴，走下了绞刑架，守财奴则被推了上去，取代了仆人的位置。
一天，当他翻过山岭，独自又唱又跳地走在一片田野上时，他遇到了一个小矮人。 小矮人问他是什么事使得他这么高兴愉快，他回答说："嗨！为什么要愁眉苦脸呢？我身体健康，口袋里有我三年储蓄的一大笔工钱，还有什么好担心的呢？"小矮人说道："到底有多少钱呀？"仆人回答道："整整三便士。"小矮人试探道："我太穷困了，真希望你能把那些钱给我。"仆人心地很善良，看到他个子这么矮，的确是个贫困的样子，对他很同情，就把自己的钱都给了他。 作为回报，小矮人对他说："你有这么一颗善良的心，我将满足你三个愿望--一便士一个，你喜欢什么就选择什么。"仆人很高兴自己交上了好运，说道："我喜欢的东西很多，但并不是钱。第一，我要一张弓，用这张弓，任何被我瞄准的东西都会掉下来；第二，我要一架小提琴，当我演奏时，每个听到琴声的人都会跳起舞来；第三，我希望每个人都会满足我提出的要求。"小矮人说他就会有他希望的东西，说完，就像变戏法似地拿出一副弓箭和一架小提琴给了他，然后就不见了。
诚实的仆人怀着惊奇而又兴奋的心情上路了。 要是说他前一阵子是十分快乐的话，那他现在可以说是一百分的快乐，他唱得比刚才更欢，跳得更起劲了。 不久，他遇见了一个老守财奴，在他们相遇的地方有一棵树，树梢的嫩枝上站着一只鸟儿，鸟儿叫得正欢。 守财奴说道："哟！多么漂亮的鸟啊！要是能买到这样一只鸟，花多少钱我也愿意。"仆人听见后说道："如果真是这样，我很快就会要它下来。"说罢，他举起他的弓，望上瞄准，那鸟儿马上掉下来落进了树下的灌木丛中。 守财奴一见，也不谈钱的事，马上爬进树丛中去找鸟儿，但他刚刚爬到里面时，仆人拿起小提琴拉了起来。 随着琴声的传出，守财奴开始跳起舞来，他在树丛中跳来跳去，越跳越高，树丛中的荆棘很快就钩破了他的衣裳，使他浑身的衣裳都成了破布条，身上也被划破，伤痕累累，鲜血淋漓。 守财奴哭道："哎哟！看在上帝的份上！大师，大师呀！请别再拉小提琴了，我做了什么要遭受这份罪啊？"仆人说道："你吝啬小气，剥削了许许多多的贫穷人们，这只是你得到的报应。"说完，他拉起了另一首曲子。 守财奴开始哀求他，答应给他钱，让他能停止跳舞、爬出树丛。 但他却又不肯多给钱。 仆人就把琴声拉得更响了，守财奴跟着跳得越来越剧烈，出的钱也越来越多，最后他答应把钱袋里的整整一百个金币都给仆人，这些金币都是他刚刚从穷人那儿榨取来的。 当仆人看到这么多钱，说道："我就同意你的请求了。"于是，他拿起钱袋，收好提琴，高高兴兴地又踏上了旅途。
仆人一走，守财奴慢慢地从树丛中爬了出来，他浑身衣不遮体，一副凄凄惨惨的样子，不禁愤恨不已 ，开始考虑起怎样进行报复来，他要用奸计来对付仆人。 最后他跑到法官那里，控告说有一个恶棍强迫他进行交易，骗抢了他的钱财，这个家伙的背后挂着一张弓，脖子上挎着一架小提琴。 法官听了，派出巡警到处去找，说不管在哪里找到都要把他带到法庭来。 巡警们不久就抓到了这个仆人，并把他带到了法庭，要对他进行审判。
守财奴开始了他的控告，说仆人骗抢了他的钱财。 仆人分辩说："不是这样，事实是我为你演奏一首曲子后你给我的报酬。"但是法官说这是不可能的事情，驳回了仆人的辩护词，判了他绞刑，草草地将这个案子结了。
仆人被带了出去，但当他站在绞刑架台子上时，他说道："法官大人，请答应我最后一个心愿。"法官回答说："只要你的要求不是赦免你，我都可以答应。""我不是要求你赦免我，只是想请你允许我最后演奏一次小提琴。"守财奴一听，大叫道："啊，不！不！看在上帝的份上，千万不要听他演奏！千万不要让他演奏！"法官却说道："就让他演奏吧，他很快就会演奏完的。"其实，这完全是小矮人送给他的第三件礼物，没有人能够拒绝他的要求。
这时，守财奴叫道："快把我捆起来，快把我捆起来！我不想再遭受这种痛苦。"但仆人已经拿好了小提琴，开始奏响了曲子。 当琴发出第一声音调时，法官、书记员和监管人以及所有的人都开始摆动起来 ，此时已没有人能够去捆那个守财奴了。 第二声音调传来，行刑的人放开仆人，也跳了起来。 到他奏完曲子的第一小节，所有的人--法官、法庭理事和守财奴，包括所有的旁观者--都一同跳起舞来，开始他们跳得很愉快，很兴奋，但不一会儿就累坏了。 演奏没停下来，他们跳舞也不能停下来。 他们开始叫喊，开始乞求他不要再拉琴了，但他对他们的乞求置若罔闻，一刻也没有停止，一直到法官不仅赦免了他的死罪，而且还答应把那一百块金币归还给他，他才放下小提琴。
接着，他叫住守财奴说："现在告诉大家，你这个流氓，无赖，你在哪儿得来的这些金币？不然的话，我就只拿你一个人来消遣。"说罢又把小提琴拿了起来，守财奴吓坏了，只好当着大家的面承认说："我是侵吞得来的，我承认都是巧取豪夺得来的。你是公平合理挣得的。"仆人放下小提琴，走下了绞刑架，守财奴则被推了上去，取代了仆人的位置。
Ngày xửa ngày xưa, có một người nhà giàu. Ông ta có một người đầy tớ chăm chỉ, tận tâm với chủ. Ngày nào cũng vậy, anh là người đầu tiên ra khỏi nhà lúc trời sáng và tới đêm khuya là người cuối cùng đi ngủ. Có việc gì nặng nhọc không ai chịu làm, anh sẵn sàng nhận mà không bao giờ ca thán. Anh luôn luôn tỏ thái độ hài lòng và vui vẻ với mọi người.
Một năm đã trôi qua, nhưng chủ vẫn chưa trả cho anh công của năm đó. Chủ nghĩ:
- Tên này là đứa biết điều nhất, ta có thể lỡ đi được, nó cũng chẳng đi ở nơi khác, nó vẫn ở lại làm cho mình.
Người đày tớ kia vẫn lặng thinh, làm việc suốt năm thứ hai cũng chăm chỉ, tận tâm như năm thứ nhất. Cuối năm thứ hai, anh cũng chẳng nhận được tiền công. Anh cũng chẳng đả động gì tới chuyện đó và vẫn ở lại làm cho chủ.
Tới khi hết năm thứ ba, chủ cho tay vào túi làm như lấy tiền trả công, khi rút tay ra tay không, lúc ấy anh đầy tớ mới nói:
- Thưa ông chủ, tôi làm cật lực cho ông đã ba năm nay. Xin ông thương tình trả tiền công xứng đáng với sự tận tụy của tôi. Tôi muốn đi khắp đó đây để cho biết thiên hạ.
Ông chủ keo kiệt nói:
- Anh đã gắng sức làm cho ta, vậy cũng phải nhận tiền thưởng xứng đáng chứ.
Chủ cho tay vào túi và lấy ra đếm từng đồng Heller một và nói:
- Ta trả cho anh mỗi năm một Heller. Ba năm ba đồng là lớn lắm đấy, chẳng có chủ nào trả nhiều và hậu như thế.
Người đầy tớ chẳng mấy khi tiêu tiền, nhận tiền từ tay chủ và nghĩ:
- Giờ thì mình cũng đầy túi tiền, chẳng còn gì phải lo nghĩ, mà cũng chẳng phải kêu ca làm nặng nhọc.
Anh lội suối trèo đèo, vừa đi vừa nhảy, ca hát. Khi anh đi qua một bụi cây, bỗng có người tí hon xuất hiện và gọi anh:
- Đi đâu vậy, anh bạn vui tính? Tôi thấy, hình như anh chẳng có gì để lo lắng cả.
Anh chàng người ở đáp:
- Sao tôi lại phải buồn nhỉ! Đầy túi, kêu rủng riểng toàn tiền là tiền. Tiền công ba năm đi làm đấy.
- Kho báu của anh là bao nhiêu? Người tí hon hỏi.
- Bao nhiêu à? Ba đồng Heller, tôi đếm đúng như vậy.
Người tí hon nói:
- Này anh bạn, tôi già nua khốn khổ, anh cho tôi ba đồng Heller đi.
Tôi chẳng làm được gì để sống, anh còn trẻ khỏe nên làm gì cũng sống được. Anh chàng người ở vốn tốt bụng, hay thương người nên sẵn lòng đưa cho người tí hon ba đồng Heller và nói:
- Nhờ trời, tôi cũng chẳng đến nỗi túng thiếu.
Người tí hon liền nói:
- Anh tốt bụng thương người. Anh cho tôi ba đồng Heller, tôi tặng anh ba điều ước, ước gì được nấy.
Anh người ở vui mừng reo:
- A ha, anh đúng là người với tay tới tận trời xanh. Nếu ước được, tôi ước có ống xì đồng thổi chim, thổi đâu trúng đó. Thứ đến tôi ước có cây vĩ cầm, mỗi khi tôi chơi đàn thì tất cả mọi thứ đều nhảy múa. Điều thứ ba là không ai từ chối tôi, mỗi khi tôi yêu cầu họ.
Người tí hon nói:
- Những điều đó anh sẽ có!
Nói xong, người tí hon sờ tay vào bụi cây. Người ta có cảm tưởng những thứ chàng trai người ở ước muốn đã được sắp đặt từ trước, giờ chúng ở ngay trước mắt chàng, người tí hon cầm đưa chàng và nói:
- Mỗi khi anh có điều gì yêu cầu thì chẳng có ai chối từ cả.
Anh chàng người ở tự nhủ:
- Tuyệt vời, còn mong muốn gì nữa!
Anh lại tiếp tục lên đường. Lát sau anh gặp một người Do Thái có bộ râu dê rất dài. Người này đang đứng lắng nghe tiếng chim hót, con chim đang đậu trên ngọn cây. Người này nói:
- Tạo hóa sinh ra sao mà tuyệt vời, con chim nhỏ xíu mà có giọng hót lanh lảnh vang xa! Không biết có ai có thể giúp mình bắn nó không nhỉ?
Anh chàng người ở nói:
- Nếu chẳng có chuyện gì thì chim rơi ngay bây giờ cho coi.
Chàng dương ống xì đồng thổi trúng, chim rơi xuống bụi cây gai. Chàng bảo người Do Thái:
- Này anh kia, chui vào bụi lấy chim đi.
Người Do Thái nói:
- Để tôi lách vào xem chim bị anh bắn trúng vào đâu.
Người Do Thái kia trườn mình vào giữa bụi cây. Đúng lúc đó, anh chàng người ở hứng chí lấy đàn vĩ cầm ra chơi. Lập tức người Do Thái kia bật đứng dậy và nhảy. Đàn đánh càng du dương, người Do Thái kia nhảy càng sôi động hơn. Gai kéo níu rách hết áo quần, gai làm chòm râu dê tơi tả, gai đâm tê tái khắp người. Lúc bấy giờ, người Do Thái kia kêu la:
- Đánh đàn gì mà kỳ vậy. Xin đừng chơi đàn nữa, tôi có thích nhảy đâu.
Chàng trai người ở cứ chơi đàn tiếp tục, trong bụng nghĩ:
- Ngươi lừa đảo nhiều người rồi. Gai đâm để cho ngươi nhớ đời.
Rồi chàng chơi càng hăng say hơn trước. Người Do Thái kia nhảy càng cao và hăng hơn trước đến nỗi quần áo rách nát từng mảnh và dính treo lơ lửng trong bụi gai. Người đó la:
- Ối trời ơi, đau quá. Xin tha cho tôi, tôi xin nộp túi vàng này.
Chàng trai người ở nói:
- Nếu ngươi hào phóng như vậy thì ta ngưng chơi nhạc. Ta cũng khen ngươi nhảy khá đấy.
Rồi chàng cầm túi vàng và tiếp tục lên đường.
Đợi đến khi chàng trai đi đã xa khuất khỏi tầm mắt nhìn, lúc bấy giờ người Do Thái kia mới la tướng lên:
- Quân nhạc sĩ lang thang khốn kiếp, đồ gảy đàn ăn xin, cứ đợi đấy, ta sẽ tóm được ngươi. Ta sẽ dần cho ngươi biết tay ta, ta đánh ngươi nhừ tử.
Đồ khốn nạn, ngươi sẽ biết thế nào là xu và tiền vàng.
Người Do Thái kia chửi một thôi một hồi. Khi đã lấy lại sức, người Do Thái kia tới thành phố gặp quan tòa. Hắn nói:
- Thưa quan tòa, ngay giữa đường cái quan, ngay giữa ban ngày mà có tên khốn kiếp nó dám cướp của, đánh người. Đá cũng phải thấy xót xa! Nó đánh tôi tơi tả quần áo, khắp người toàn những vết thương, rồi lấy đi túi tiền toàn những đồng Dukaten sáng loáng, đồng nào cũng đẹp ơi là đẹp. Lạy trời, hãy tóm cổ nó cho vào ngục tối!
Quan tòa hỏi:
- Có phải lính không? Nó đã dùng kiếm đâm anh phải không?
Người Do Thái đáp:
- Có trời chứng giám. Hắn chẳng có dao, kiếm gì cả. Hắn đeo một ống xì đồng và một cây đàn vĩ cầm. Tên tội phạm ấy rất dễ nhận mặt.
Quan tòa cho lính đi lùng bắt. Họ tìm ra ngay anh chàng người ở tốt bụng kia. Họ cũng thấy anh ta dắt trong người túi tiền.
Anh chàng người ở bị đưa ra tòa xét xử. Anh thưa:
- Tôi không hề chạm vào thân thể người Do Thái kia. Tôi cũng chẳng cướp túi tiền của hắn. Hắn nói, nếu tôi ngưng kéo vĩ cầm, hắn sẽ cho tôi túi tiền.
Người Do Thái la lớn:
- Có trời chứng giám! Giờ nó lại dối trá như lũ ruồi bẩn thỉu.
Quan tòa không tin lời anh chàng người ở và nói:
- Giữa đường cái quan mà dám ăn cướp. Đem treo cổ! Điều đó không thể tha thứ được!
Khi chàng người ở bị dẫn ra pháp trường, người Do Thái kia còn nói lớn:
- Quân hỗn như gấu! Đồ nhạc sĩ lang thang chó chết, giờ thì mày được thưởng xứng công nhe!
Chàng người ở lặng lẽ theo bước người đao phủ, khi bước lên bục cuối cùng, chàng quay người lại nói với quan tòa:
- Xin cho tôi được nói yêu cầu trước khi chết.
Quan tòa nói:
- Chỉ có xin tha chết là không được!
Chàng người ở nói:
- Tôi không xin tha chết. Tôi xin được chơi đàn vĩ cầm lần cuối.
Người Do Thái kia bỗng thét lên:
- Cầu trời, đừng cho phép nó chơi đàn, đừng cho phép nó chơi đàn!
Quan tòa phán:
- Tại sao lại không cho nó được hưởng giây lát sung sướng. Điều đó ta cho phép!
Nhưng làm sao chối từ được, đấy là một trong ba điều ước mà chàng người ở có.
Người Do Thái kia lại la lớn:
- Hãy trói tôi lại, hãy trói chặt tôi lại!
Chàng người ở tốt bụng lấy đàn vĩ cầm ra chơi. Tiếng đàn du dương vừa mới vang lên thì mọi người đều rục rịch, rồi quan tòa, thơ ký cùng các nhân viên tòa án đều đung đưa chân bắt đầu nhảy, tên đao phủ buông thòng lọng khỏi chàng người ở. Tiếng đàn càng rộn vang mọi người càng nhảy hăng say hơn trước. Quan tòa và người Do Thái kia đứng đầu hàng và nhảy hăng say nhất. Rồi tất cả những người tò mò tới xem hành hình cũng nhộn nhịp nhảy múa, già trẻ, béo gầy đều nhảy, rồi chó đứng quanh cũng chân thấp chân cao như muốn cùng nhảy với mọi người. Chàng chơi càng lâu mọi người càng nhảy tứ tung đến mức họ cụng đầu vào nhau tới mức đau điếng phải ca thán. Cuối cùng quan tòa thấy mình gần hụt hơi vì nhảy, ông nói:
- Ta tha chết cho ngươi. Hãy ngưng chơi đàn!
Chàng người ở tốt bụng ngưng chơi đàn, đeo đàn vào người và bước khỏi bục treo cổ. Chàng bước tới chỗ tên Do Thái và hỏi:
- Quân lừa đảo! Nói ngay, ngươi lấy ở đâu ra tiền! Bằng không ta lại lấy đàn ra chơi.
Tên Do Thái đang nằm lăn dưới đất, ráng lấy sức hít thở, nghe nói vậy, hắn khai:
- Tiền ấy là tiền tôi ăn cắp.
Quan tòa liền cho dẫn tên Do Thái lên bục và hạ lệnh treo cổ tên ăn cắp.
Một năm đã trôi qua, nhưng chủ vẫn chưa trả cho anh công của năm đó. Chủ nghĩ:
- Tên này là đứa biết điều nhất, ta có thể lỡ đi được, nó cũng chẳng đi ở nơi khác, nó vẫn ở lại làm cho mình.
Người đày tớ kia vẫn lặng thinh, làm việc suốt năm thứ hai cũng chăm chỉ, tận tâm như năm thứ nhất. Cuối năm thứ hai, anh cũng chẳng nhận được tiền công. Anh cũng chẳng đả động gì tới chuyện đó và vẫn ở lại làm cho chủ.
Tới khi hết năm thứ ba, chủ cho tay vào túi làm như lấy tiền trả công, khi rút tay ra tay không, lúc ấy anh đầy tớ mới nói:
- Thưa ông chủ, tôi làm cật lực cho ông đã ba năm nay. Xin ông thương tình trả tiền công xứng đáng với sự tận tụy của tôi. Tôi muốn đi khắp đó đây để cho biết thiên hạ.
Ông chủ keo kiệt nói:
- Anh đã gắng sức làm cho ta, vậy cũng phải nhận tiền thưởng xứng đáng chứ.
Chủ cho tay vào túi và lấy ra đếm từng đồng Heller một và nói:
- Ta trả cho anh mỗi năm một Heller. Ba năm ba đồng là lớn lắm đấy, chẳng có chủ nào trả nhiều và hậu như thế.
Người đầy tớ chẳng mấy khi tiêu tiền, nhận tiền từ tay chủ và nghĩ:
- Giờ thì mình cũng đầy túi tiền, chẳng còn gì phải lo nghĩ, mà cũng chẳng phải kêu ca làm nặng nhọc.
Anh lội suối trèo đèo, vừa đi vừa nhảy, ca hát. Khi anh đi qua một bụi cây, bỗng có người tí hon xuất hiện và gọi anh:
- Đi đâu vậy, anh bạn vui tính? Tôi thấy, hình như anh chẳng có gì để lo lắng cả.
Anh chàng người ở đáp:
- Sao tôi lại phải buồn nhỉ! Đầy túi, kêu rủng riểng toàn tiền là tiền. Tiền công ba năm đi làm đấy.
- Kho báu của anh là bao nhiêu? Người tí hon hỏi.
- Bao nhiêu à? Ba đồng Heller, tôi đếm đúng như vậy.
Người tí hon nói:
- Này anh bạn, tôi già nua khốn khổ, anh cho tôi ba đồng Heller đi.
Tôi chẳng làm được gì để sống, anh còn trẻ khỏe nên làm gì cũng sống được. Anh chàng người ở vốn tốt bụng, hay thương người nên sẵn lòng đưa cho người tí hon ba đồng Heller và nói:
- Nhờ trời, tôi cũng chẳng đến nỗi túng thiếu.
Người tí hon liền nói:
- Anh tốt bụng thương người. Anh cho tôi ba đồng Heller, tôi tặng anh ba điều ước, ước gì được nấy.
Anh người ở vui mừng reo:
- A ha, anh đúng là người với tay tới tận trời xanh. Nếu ước được, tôi ước có ống xì đồng thổi chim, thổi đâu trúng đó. Thứ đến tôi ước có cây vĩ cầm, mỗi khi tôi chơi đàn thì tất cả mọi thứ đều nhảy múa. Điều thứ ba là không ai từ chối tôi, mỗi khi tôi yêu cầu họ.
Người tí hon nói:
- Những điều đó anh sẽ có!
Nói xong, người tí hon sờ tay vào bụi cây. Người ta có cảm tưởng những thứ chàng trai người ở ước muốn đã được sắp đặt từ trước, giờ chúng ở ngay trước mắt chàng, người tí hon cầm đưa chàng và nói:
- Mỗi khi anh có điều gì yêu cầu thì chẳng có ai chối từ cả.
Anh chàng người ở tự nhủ:
- Tuyệt vời, còn mong muốn gì nữa!
Anh lại tiếp tục lên đường. Lát sau anh gặp một người Do Thái có bộ râu dê rất dài. Người này đang đứng lắng nghe tiếng chim hót, con chim đang đậu trên ngọn cây. Người này nói:
- Tạo hóa sinh ra sao mà tuyệt vời, con chim nhỏ xíu mà có giọng hót lanh lảnh vang xa! Không biết có ai có thể giúp mình bắn nó không nhỉ?
Anh chàng người ở nói:
- Nếu chẳng có chuyện gì thì chim rơi ngay bây giờ cho coi.
Chàng dương ống xì đồng thổi trúng, chim rơi xuống bụi cây gai. Chàng bảo người Do Thái:
- Này anh kia, chui vào bụi lấy chim đi.
Người Do Thái nói:
- Để tôi lách vào xem chim bị anh bắn trúng vào đâu.
Người Do Thái kia trườn mình vào giữa bụi cây. Đúng lúc đó, anh chàng người ở hứng chí lấy đàn vĩ cầm ra chơi. Lập tức người Do Thái kia bật đứng dậy và nhảy. Đàn đánh càng du dương, người Do Thái kia nhảy càng sôi động hơn. Gai kéo níu rách hết áo quần, gai làm chòm râu dê tơi tả, gai đâm tê tái khắp người. Lúc bấy giờ, người Do Thái kia kêu la:
- Đánh đàn gì mà kỳ vậy. Xin đừng chơi đàn nữa, tôi có thích nhảy đâu.
Chàng trai người ở cứ chơi đàn tiếp tục, trong bụng nghĩ:
- Ngươi lừa đảo nhiều người rồi. Gai đâm để cho ngươi nhớ đời.
Rồi chàng chơi càng hăng say hơn trước. Người Do Thái kia nhảy càng cao và hăng hơn trước đến nỗi quần áo rách nát từng mảnh và dính treo lơ lửng trong bụi gai. Người đó la:
- Ối trời ơi, đau quá. Xin tha cho tôi, tôi xin nộp túi vàng này.
Chàng trai người ở nói:
- Nếu ngươi hào phóng như vậy thì ta ngưng chơi nhạc. Ta cũng khen ngươi nhảy khá đấy.
Rồi chàng cầm túi vàng và tiếp tục lên đường.
Đợi đến khi chàng trai đi đã xa khuất khỏi tầm mắt nhìn, lúc bấy giờ người Do Thái kia mới la tướng lên:
- Quân nhạc sĩ lang thang khốn kiếp, đồ gảy đàn ăn xin, cứ đợi đấy, ta sẽ tóm được ngươi. Ta sẽ dần cho ngươi biết tay ta, ta đánh ngươi nhừ tử.
Đồ khốn nạn, ngươi sẽ biết thế nào là xu và tiền vàng.
Người Do Thái kia chửi một thôi một hồi. Khi đã lấy lại sức, người Do Thái kia tới thành phố gặp quan tòa. Hắn nói:
- Thưa quan tòa, ngay giữa đường cái quan, ngay giữa ban ngày mà có tên khốn kiếp nó dám cướp của, đánh người. Đá cũng phải thấy xót xa! Nó đánh tôi tơi tả quần áo, khắp người toàn những vết thương, rồi lấy đi túi tiền toàn những đồng Dukaten sáng loáng, đồng nào cũng đẹp ơi là đẹp. Lạy trời, hãy tóm cổ nó cho vào ngục tối!
Quan tòa hỏi:
- Có phải lính không? Nó đã dùng kiếm đâm anh phải không?
Người Do Thái đáp:
- Có trời chứng giám. Hắn chẳng có dao, kiếm gì cả. Hắn đeo một ống xì đồng và một cây đàn vĩ cầm. Tên tội phạm ấy rất dễ nhận mặt.
Quan tòa cho lính đi lùng bắt. Họ tìm ra ngay anh chàng người ở tốt bụng kia. Họ cũng thấy anh ta dắt trong người túi tiền.
Anh chàng người ở bị đưa ra tòa xét xử. Anh thưa:
- Tôi không hề chạm vào thân thể người Do Thái kia. Tôi cũng chẳng cướp túi tiền của hắn. Hắn nói, nếu tôi ngưng kéo vĩ cầm, hắn sẽ cho tôi túi tiền.
Người Do Thái la lớn:
- Có trời chứng giám! Giờ nó lại dối trá như lũ ruồi bẩn thỉu.
Quan tòa không tin lời anh chàng người ở và nói:
- Giữa đường cái quan mà dám ăn cướp. Đem treo cổ! Điều đó không thể tha thứ được!
Khi chàng người ở bị dẫn ra pháp trường, người Do Thái kia còn nói lớn:
- Quân hỗn như gấu! Đồ nhạc sĩ lang thang chó chết, giờ thì mày được thưởng xứng công nhe!
Chàng người ở lặng lẽ theo bước người đao phủ, khi bước lên bục cuối cùng, chàng quay người lại nói với quan tòa:
- Xin cho tôi được nói yêu cầu trước khi chết.
Quan tòa nói:
- Chỉ có xin tha chết là không được!
Chàng người ở nói:
- Tôi không xin tha chết. Tôi xin được chơi đàn vĩ cầm lần cuối.
Người Do Thái kia bỗng thét lên:
- Cầu trời, đừng cho phép nó chơi đàn, đừng cho phép nó chơi đàn!
Quan tòa phán:
- Tại sao lại không cho nó được hưởng giây lát sung sướng. Điều đó ta cho phép!
Nhưng làm sao chối từ được, đấy là một trong ba điều ước mà chàng người ở có.
Người Do Thái kia lại la lớn:
- Hãy trói tôi lại, hãy trói chặt tôi lại!
Chàng người ở tốt bụng lấy đàn vĩ cầm ra chơi. Tiếng đàn du dương vừa mới vang lên thì mọi người đều rục rịch, rồi quan tòa, thơ ký cùng các nhân viên tòa án đều đung đưa chân bắt đầu nhảy, tên đao phủ buông thòng lọng khỏi chàng người ở. Tiếng đàn càng rộn vang mọi người càng nhảy hăng say hơn trước. Quan tòa và người Do Thái kia đứng đầu hàng và nhảy hăng say nhất. Rồi tất cả những người tò mò tới xem hành hình cũng nhộn nhịp nhảy múa, già trẻ, béo gầy đều nhảy, rồi chó đứng quanh cũng chân thấp chân cao như muốn cùng nhảy với mọi người. Chàng chơi càng lâu mọi người càng nhảy tứ tung đến mức họ cụng đầu vào nhau tới mức đau điếng phải ca thán. Cuối cùng quan tòa thấy mình gần hụt hơi vì nhảy, ông nói:
- Ta tha chết cho ngươi. Hãy ngưng chơi đàn!
Chàng người ở tốt bụng ngưng chơi đàn, đeo đàn vào người và bước khỏi bục treo cổ. Chàng bước tới chỗ tên Do Thái và hỏi:
- Quân lừa đảo! Nói ngay, ngươi lấy ở đâu ra tiền! Bằng không ta lại lấy đàn ra chơi.
Tên Do Thái đang nằm lăn dưới đất, ráng lấy sức hít thở, nghe nói vậy, hắn khai:
- Tiền ấy là tiền tôi ăn cắp.
Quan tòa liền cho dẫn tên Do Thái lên bục và hạ lệnh treo cổ tên ăn cắp.
Dịch: Lương Văn Hồng, © Lương Văn Hồng