从前有个贫苦的小女仆跟着她的主人家一起穿过一片大森林，当他们走到森林的中间时，突然树丛中窜出了一群强盗，见人就杀。 小女孩吓得魂不附体，赶快从马车上跳了下来，藏在树后，才幸免于难，其余的人统统给强盗杀光了。 强盗们带着他们的战利品扬长而去，这时小女孩才从树后走出来。 目睹了眼前这场灾难，小女孩不禁悲痛地哭了起来，只听她口中说："我这样孤苦零丁的，现在我该怎么办呢？我怎样才能走出这林子？林间又无别人住在这里，我肯定会饿死的！"于是她便四处乱走，想找条出路，但一切均是枉然。 到了晚上，她坐在一棵树下，祈求上帝的庇护，心想不管发生什么事情，她都将呆在原地不动。 过了一会儿，一只白鸽飞了过来，口衔着小金钥匙。 它把钥匙放在小女孩的手上，说："你看见那棵大树上的小锁吗？用这片小钥匙去打开它，你就会得到足够的食物，也不会再挨饿了。"于是小女孩走到树前，打开了树上的锁，发现树里有个小盘子，里面盛着牛奶和白白的面包，她便放开肚皮吃了个饱。 吃完后，她又说："现在是家里的母鸡归巢的时候了，我好累，要是能有张床睡觉该有多好！"刚说完，白鸽又飞了过来，口里叼着另一片小金钥匙，说："打开那边那棵树，你就会得到一张床。"于是小女孩又去打开了那棵树，发现一张白色的床，精美无比。 她立刻感谢了上帝当晚的保护，便躺下睡着了。 第二天早上，那白鸽又飞来了，口里又叼着片小金钥匙，说："打开那棵树，你能找到衣裳。"小女孩便打开了树，发现好多的衣服，都镶嵌着金银珠宝，比公主穿的还要漂亮。 从此，她便住在森林里，那只白鸽每天飞来飞去，给她带来各式各样所需的东西。
这种生活多美好啊！
一天，白鸽飞来说道："你能替我办点事吗？""十分愿意，"小女孩答道。 小白鸽说："我将带你到一间小屋前，你走进去，里边会有一个老妇人坐在火炉边对你说'你好！'但是千万别回答她，不管她做什么，你从她右边走过去；再往前，会有一扇打开的门，走进去，那儿有各式各样的戒指，还有珠光宝石的戒指，华贵无比。同样别碰它们，只找一个样式普通的，拿到后赶快回到我这里来。"小女孩便走到了小屋前，只见那儿果真坐着个老妇人，她盯着小女孩说："你好，我的孩子。"小女孩没有搭理她，径直打开了门。 "走开！"老妇人一边嚷，一边来扯她的衣服想抓住她，"那是我的房子，没有我的允许，谁也不准进去！"小女孩也不说话，挣脱她径直冲进屋内。 屋里的桌子上确有许多戒指，在她眼前闪闪发光。 小女孩翻遍了所有的戒指，想找出那只模样普通的，但没找着。 她找啊找啊，这时她突然留意到那老妇人手提一只鸟笼，正准备偷偷摸摸地溜走。 小女孩马上赶过去，劈手夺过鸟笼，举在眼前仔细一看，原来里边有只小鸟的口中正叼着一个模样普通的戒指。 于是她便伸手进去拿出了戒指，高高兴兴地跑了回去。 她以为小白鸽一定会来取戒指，但是它却没有来。 小女孩只好靠在一棵树上，静静地等候小白鸽。 她就这样一直靠树站着，这时她只觉得树儿又软又松，树枝也垂了下来。 突然，树枝变成了两只手臂一下抱住了她。 小女孩扭头一看，原来她靠在上面的树儿竟变成了一位英俊潇洒的年轻人。 他就是这样地抱着小女孩，深情地吻着她，说："是你破了那个老巫婆的妖术，把我救了出来。她曾把我变成一棵树，每天，我还得做两小时的白鸽。只要她掌握着这个戒指，我便没法恢复人形。"接着，那些被巫婆变成树的仆人和马匹，都脱了巫术，一个个站在他的身后。 这位年轻人原来是位王子殿下，王子将他们重新带回宫。 后来王子和小女孩成了亲，生活过得幸福又快乐。
这种生活多美好啊！
一天，白鸽飞来说道："你能替我办点事吗？""十分愿意，"小女孩答道。 小白鸽说："我将带你到一间小屋前，你走进去，里边会有一个老妇人坐在火炉边对你说'你好！'但是千万别回答她，不管她做什么，你从她右边走过去；再往前，会有一扇打开的门，走进去，那儿有各式各样的戒指，还有珠光宝石的戒指，华贵无比。同样别碰它们，只找一个样式普通的，拿到后赶快回到我这里来。"小女孩便走到了小屋前，只见那儿果真坐着个老妇人，她盯着小女孩说："你好，我的孩子。"小女孩没有搭理她，径直打开了门。 "走开！"老妇人一边嚷，一边来扯她的衣服想抓住她，"那是我的房子，没有我的允许，谁也不准进去！"小女孩也不说话，挣脱她径直冲进屋内。 屋里的桌子上确有许多戒指，在她眼前闪闪发光。 小女孩翻遍了所有的戒指，想找出那只模样普通的，但没找着。 她找啊找啊，这时她突然留意到那老妇人手提一只鸟笼，正准备偷偷摸摸地溜走。 小女孩马上赶过去，劈手夺过鸟笼，举在眼前仔细一看，原来里边有只小鸟的口中正叼着一个模样普通的戒指。 于是她便伸手进去拿出了戒指，高高兴兴地跑了回去。 她以为小白鸽一定会来取戒指，但是它却没有来。 小女孩只好靠在一棵树上，静静地等候小白鸽。 她就这样一直靠树站着，这时她只觉得树儿又软又松，树枝也垂了下来。 突然，树枝变成了两只手臂一下抱住了她。 小女孩扭头一看，原来她靠在上面的树儿竟变成了一位英俊潇洒的年轻人。 他就是这样地抱着小女孩，深情地吻着她，说："是你破了那个老巫婆的妖术，把我救了出来。她曾把我变成一棵树，每天，我还得做两小时的白鸽。只要她掌握着这个戒指，我便没法恢复人形。"接着，那些被巫婆变成树的仆人和马匹，都脱了巫术，一个个站在他的身后。 这位年轻人原来是位王子殿下，王子将他们重新带回宫。 后来王子和小女孩成了亲，生活过得幸福又快乐。
Có lần cả gia đình nhà kia cùng với cô hầu gái đi qua một cánh rừng lớn. Khi đoàn người đang đi giữa rừng sâu thì bọn cướp xuất hiện. Chúng giết hết tất cả những người mà chúng gặp. Trong lúc lộn xộn cô hầu gái nhanh chân nhảy ra khỏi xe ngựa, chạy nấp sau một cây cổ thụ.
Khi bọn cướp cuốn gói cùng với những đồ vơ vét được đã đi khá xa, lúc ấy cô gái mới rón rén bước tới chỗ xảy ra chuyện bất hạnh. Cô ngồi khóc nức nở và than thân trách phận:
- Một cô gái tội nghiệp như tôi thì biết sao bây giờ, rừng rậm thế này biết đường nào mà ra, quanh đây lại chẳng có ai ở, chắc chết đói ở đây thôi.
Cô đi quanh quẩn tìm đường, nhưng không thấy đường ra. Bóng đêm từ từ bao phủ khắp cánh rừng, cô gái ngồi ở gốc một cây cổ thụ khấn trời, giờ thì chẳng còn nhìn thấy gì nữa, cô đành ngồi đây mặc cho sự đời muốn đi đến đâu thì đi.
Cô ngồi như vậy ở gốc cây được một lát thì bỗng có một con chim bồ câu trắng bay tới phía cô, mỏ nó ngậm một chiếc chìa khóa vàng. Chim thả chiếc chìa khóa vào lòng bàn tay cô gái và nói:
- Cô có thấy không, ở đó có một cây cổ thụ, ở đó có một tòa lâu đài, cầm chìa khóa này mà mở cửa, trong đó có đầy đủ các món ăn, cô chẳng phải lo đói nữa.
Cô đi tới chỗ cây cổ thụ, lấy chìa khóa mở cửa, cô thấy trong đó có sữa để trong bình và bánh mì trắng, cô tha hồ mà ăn uống. Ăn uống no nê cô nói:
- Giờ là lúc gà lên chuồng, mình thì cũng mệt mỏi lắm rồi, giá có giường mà đặt lưng xuống ngủ thì hay quá!
Bỗng nhiên lại có con chim bồ câu bay tới, mỏ nó ngậm một chiếc chìa khóa vàng khác, chim nói:
- Cô hãy đóng cửa kia lại tự nhiên cô sẽ có một chiếc giường nằm.
Cô đóng cửa lại và thấy có một chiếc giường xinh xắn, có nệm dành cho mình. Cô cầu khấn được ngủ bình yên vô sự qua đêm nay. Khấn xong cô lên giường rồi ngủ thiếp đi lúc nào không hay.
Sáng hôm sau lại có một con chim bồ câu bay tới, chim mang tới cho một chiếc chìa khóa và dặn:
- Cô mở cánh cửa kia ra, ở trong đó có quần áo đẹp dành cho cô đó.
Cô mở cửa ra, thấy ở trong buồng có rất nhiều quần áo đẹp có thêu kim tuyến, quần áo đẹp đến nỗi công chúa chưa chắc đã có những bộ quần áo đẹp như vậy.
Cô cứ sống như vậy một thời gian dài, hàng ngày chim bồ câu bay tới, lo cho cô mọi việc, cung cấp đầy đủ những thứ cô cần. Cuộc sống thật là bình yên, phẳng lặng.
Có lần chim bồ câu bay tới và hỏi:
- Liệu cô có thể vui lòng giúp tôi việc này không?
- Thành tâm mà nói tôi rất sẵn sàng giúp, cô gái đáp.
Lúc đó chim bồ câu nói:
- Tôi dẫn cô tới một căn nhà nhỏ, tới đó cô bước vào nhà, trong nhà có một bà già đang ngồi sưởi ấm bên bếp lửa, cô cứ kệ bà ta, đi rẽ tay phải bà ta, cô nhìn thấy có một cái cửa, cô cứ đẩy cửa vào buồng, trên bàn bày nhẫn đủ loại, rất nhiều nhẫn gắn đủ các loại đá quý, ngọc, kim cương. Cô đừng có lấy những thứ ấy, cô chọn cho tôi chiếc nhẫn bình thường nhất trong đó, lấy nhẫn xong cô đi thật nhanh ra ngoài.
Tới trước cửa nhà, cô gái đi một mình vào trong nhà. Bà già thấy cô bước vào bà ta trợn trừng mắt nhìn cô ta và nói:
- Xin chào cô.
Cô gái không đáp lại và đi thẳng về phía cửa buồng. Bà già hỏi:
- Cô đi đâu đấy? Đây là nhà tôi, không ai được phép bước vào nếu không được sự đồng ý của tôi.
Bà túm váy cô. Cô gái vẫn làm thinh, gạt tay bà già, đẩy cửa bước vào trong buồng. Trên bàn bày la liệt toàn là nhẫn, nhẫn óng ánh phản chiếu đủ màu sắc. Cô bới tìm trong đống nhẫn nhưng không thấy chiếc nhẫn như chim bồ câu dặn.
Trong lúc cô mải tìm nhẫn ở bàn, bà già cầm một lồng chim lén đi ra ngoài. Cô gái quay ngay người lại, giật lấy lồng chim. Nhìn kỹ cô thấy con chim đang ngậm ở mỏ một chiếc nhẫn trơn. Cô lấy chiếc nhẫn từ mỏ con chim, rồi cô chạy thẳng một mạch về nhà. Cô đinh ninh thế nào chim bồ câu trắng cũng bay tới để lấy nhẫn. Đợi mãi không thấy chim tới. Cô ngồi dựa bên thân một cây cổ thụ. Cô cảm thấy thân cây như đang từ từ chuyển dịch, rồi bỗng cô có cảm giác như cành cây bỗng ôm lấy người mình. Khi cô định thần được thì ra có một chàng trai khôi ngô tuấn tú đang vòng tay ôm hôn cô. Chàng trai nói:
- Nàng đã giải thoát cho ta khỏi sự kiềm chế của mụ phù thủy. Mụ ấy hóa ta thành cây, hàng ngày có vài giờ đồng hồ ta được hóa thành chim bay đi đây đó Nhưng chừng nào mụ ấy còn giữ được chiếc nhẫn trơn kia thì ta không thể trở lại nguyên hình người được.
Toàn thể đoàn người và ngựa đã bị mụ phù thủy hóa phép thành cây thần và cành nhánh ở cây cổ thụ giờ đây cũng hiện lại nguyên hình. Chàng trai kia chính là hoàng tử - chàng cùng nàng và đoàn tùy tùng của mình đi trở về đất nước, nơi mà chàng bấy lâu nay xa vắng. Thấy hoàng tử về, nhà vua hết sức vui mừng, lệnh tổ chức lễ cưới cho hoàng tử. Hoàng tử và cô gái sống thật hạnh phúc.
Khi bọn cướp cuốn gói cùng với những đồ vơ vét được đã đi khá xa, lúc ấy cô gái mới rón rén bước tới chỗ xảy ra chuyện bất hạnh. Cô ngồi khóc nức nở và than thân trách phận:
- Một cô gái tội nghiệp như tôi thì biết sao bây giờ, rừng rậm thế này biết đường nào mà ra, quanh đây lại chẳng có ai ở, chắc chết đói ở đây thôi.
Cô đi quanh quẩn tìm đường, nhưng không thấy đường ra. Bóng đêm từ từ bao phủ khắp cánh rừng, cô gái ngồi ở gốc một cây cổ thụ khấn trời, giờ thì chẳng còn nhìn thấy gì nữa, cô đành ngồi đây mặc cho sự đời muốn đi đến đâu thì đi.
Cô ngồi như vậy ở gốc cây được một lát thì bỗng có một con chim bồ câu trắng bay tới phía cô, mỏ nó ngậm một chiếc chìa khóa vàng. Chim thả chiếc chìa khóa vào lòng bàn tay cô gái và nói:
- Cô có thấy không, ở đó có một cây cổ thụ, ở đó có một tòa lâu đài, cầm chìa khóa này mà mở cửa, trong đó có đầy đủ các món ăn, cô chẳng phải lo đói nữa.
Cô đi tới chỗ cây cổ thụ, lấy chìa khóa mở cửa, cô thấy trong đó có sữa để trong bình và bánh mì trắng, cô tha hồ mà ăn uống. Ăn uống no nê cô nói:
- Giờ là lúc gà lên chuồng, mình thì cũng mệt mỏi lắm rồi, giá có giường mà đặt lưng xuống ngủ thì hay quá!
Bỗng nhiên lại có con chim bồ câu bay tới, mỏ nó ngậm một chiếc chìa khóa vàng khác, chim nói:
- Cô hãy đóng cửa kia lại tự nhiên cô sẽ có một chiếc giường nằm.
Cô đóng cửa lại và thấy có một chiếc giường xinh xắn, có nệm dành cho mình. Cô cầu khấn được ngủ bình yên vô sự qua đêm nay. Khấn xong cô lên giường rồi ngủ thiếp đi lúc nào không hay.
Sáng hôm sau lại có một con chim bồ câu bay tới, chim mang tới cho một chiếc chìa khóa và dặn:
- Cô mở cánh cửa kia ra, ở trong đó có quần áo đẹp dành cho cô đó.
Cô mở cửa ra, thấy ở trong buồng có rất nhiều quần áo đẹp có thêu kim tuyến, quần áo đẹp đến nỗi công chúa chưa chắc đã có những bộ quần áo đẹp như vậy.
Cô cứ sống như vậy một thời gian dài, hàng ngày chim bồ câu bay tới, lo cho cô mọi việc, cung cấp đầy đủ những thứ cô cần. Cuộc sống thật là bình yên, phẳng lặng.
Có lần chim bồ câu bay tới và hỏi:
- Liệu cô có thể vui lòng giúp tôi việc này không?
- Thành tâm mà nói tôi rất sẵn sàng giúp, cô gái đáp.
Lúc đó chim bồ câu nói:
- Tôi dẫn cô tới một căn nhà nhỏ, tới đó cô bước vào nhà, trong nhà có một bà già đang ngồi sưởi ấm bên bếp lửa, cô cứ kệ bà ta, đi rẽ tay phải bà ta, cô nhìn thấy có một cái cửa, cô cứ đẩy cửa vào buồng, trên bàn bày nhẫn đủ loại, rất nhiều nhẫn gắn đủ các loại đá quý, ngọc, kim cương. Cô đừng có lấy những thứ ấy, cô chọn cho tôi chiếc nhẫn bình thường nhất trong đó, lấy nhẫn xong cô đi thật nhanh ra ngoài.
Tới trước cửa nhà, cô gái đi một mình vào trong nhà. Bà già thấy cô bước vào bà ta trợn trừng mắt nhìn cô ta và nói:
- Xin chào cô.
Cô gái không đáp lại và đi thẳng về phía cửa buồng. Bà già hỏi:
- Cô đi đâu đấy? Đây là nhà tôi, không ai được phép bước vào nếu không được sự đồng ý của tôi.
Bà túm váy cô. Cô gái vẫn làm thinh, gạt tay bà già, đẩy cửa bước vào trong buồng. Trên bàn bày la liệt toàn là nhẫn, nhẫn óng ánh phản chiếu đủ màu sắc. Cô bới tìm trong đống nhẫn nhưng không thấy chiếc nhẫn như chim bồ câu dặn.
Trong lúc cô mải tìm nhẫn ở bàn, bà già cầm một lồng chim lén đi ra ngoài. Cô gái quay ngay người lại, giật lấy lồng chim. Nhìn kỹ cô thấy con chim đang ngậm ở mỏ một chiếc nhẫn trơn. Cô lấy chiếc nhẫn từ mỏ con chim, rồi cô chạy thẳng một mạch về nhà. Cô đinh ninh thế nào chim bồ câu trắng cũng bay tới để lấy nhẫn. Đợi mãi không thấy chim tới. Cô ngồi dựa bên thân một cây cổ thụ. Cô cảm thấy thân cây như đang từ từ chuyển dịch, rồi bỗng cô có cảm giác như cành cây bỗng ôm lấy người mình. Khi cô định thần được thì ra có một chàng trai khôi ngô tuấn tú đang vòng tay ôm hôn cô. Chàng trai nói:
- Nàng đã giải thoát cho ta khỏi sự kiềm chế của mụ phù thủy. Mụ ấy hóa ta thành cây, hàng ngày có vài giờ đồng hồ ta được hóa thành chim bay đi đây đó Nhưng chừng nào mụ ấy còn giữ được chiếc nhẫn trơn kia thì ta không thể trở lại nguyên hình người được.
Toàn thể đoàn người và ngựa đã bị mụ phù thủy hóa phép thành cây thần và cành nhánh ở cây cổ thụ giờ đây cũng hiện lại nguyên hình. Chàng trai kia chính là hoàng tử - chàng cùng nàng và đoàn tùy tùng của mình đi trở về đất nước, nơi mà chàng bấy lâu nay xa vắng. Thấy hoàng tử về, nhà vua hết sức vui mừng, lệnh tổ chức lễ cưới cho hoàng tử. Hoàng tử và cô gái sống thật hạnh phúc.
Dịch: Lương Văn Hồng, © Lương Văn Hồng