Mười hai anh chàng kia suốt ngày chẳng làm gì, tối đến ngồi bãi cỏ thi kể chuyện lười. Anh thứ nhất nói:
- Chuyện lười của các anh chẳng dính dáng gì đến tôi. Tôi lo chuyện mình cũng đủ rồi. Chỉ lo thân mình cũng quá nhiều việc. Tôi ăn hơi ít, nhưng tôi uống nhiều. Sau khi ăn bốn bữa, tôi phải nghỉ một chút cho đói, khi ấy ăn tiếp mới thấy ngon miệng. Tôi không thích dậy sớm, nhưng gần trưa tôi phải tìm ngay cho mình một chỗ nghỉ ngơi. Chủ có gọi, tôi làm như không nghe thấy. Chủ gọi lần thứ hai, tôi cứ thủng thẳng từ từ nhấc mình đứng dậy. Có thế tôi mới sống nổi.
Anh chàng thứ hai tiếp:
- Tôi phải chăn ngựa. Tôi đặt hàm sắt vào mõm nó, tôi không cho nó ăn cũng chẳng ai biết. Tôi có thể yên tâm ngủ một mạch trong kho, thức giấc tôi lấy chân đạp đạp cho ngựa mấy cái, đó là hình thức tắm ngựa của tôi. Việc gì mà phải bày ra lắm chuyện, thế chưa phải là khổ hay sao?
Anh chàng thứ ba nói:
- Than vãn làm gì. Cứ như tôi, chẳng làm gì cả. Nằm phơi nắng và ngủ luôn. Rồi bỗng trời đổ mưa, đứng dậy làm gì nhỉ? Mưa mỗi lúc một nặng hạt hơn, xối xả hơn, mưa trôi hết cả tóc, mưa xói thủng cả sọ. Lúc ấy tôi mới lấy băng dịt vào đó. Những chuyện như vậy thường xảy ra ở nơi tôi.
Anh thứ tư nói:
- Nếu tôi có phải làm việc, tôi thường từ từ vươn vai để lấy đà tiết kiệm sức, rồi tôi ngó quanh xem ai có thể tới giúp mình một tay không. Rồi tôi nhường cho họ làm tất cả và đứng nhìn. Thế cũng là quá nhiều đối với tôi.
Anh thứ năm nói:
- Cái đó có gì đáng nói. Các anh nghĩ coi, tôi phải dọn phân chuồng ngựa cho lên xe chở đi. Nhấc được xẻng lên lưng chừng tôi phải nghỉ hàng tiếng rồi mới tiếp tục. Mỗi ngày chở một xe là quá đủ. Tôi không thích làm quá sức.
Anh thứ sáu nói:
- Các anh không biết xấu hổ sao? Tôi không ngại một việc gì cả. Tôi có nằm ba tuần liền không cần thay quần áo, chẳng cần phải cởi giày, mà nó cũng có hại gì đâu? Nếu có phải leo thang, tôi vắt chân nọ lên chân kia, ngồi đếm xem leo mấy bậc thì phải nghỉ.
Anh thứ bảy nói:
- Chủ tôi cũng muốn biết tôi làm gì, nhưng phải nỗi ông ta đi suốt ngày, thế nên tôi suốt ngày ì ra, có sai tôi đi đâu thì phải bốn người lực lưỡng mới kéo nổi tôi đứng dậy. Vừa mới tới nơi thì mắt tôi đã nhíu lại và tôi lăn ra phản ngủ say đến nỗi khênh tôi về nhà mà tôi không hay biết.
Anh thứ tám nói:
- Có lẽ tôi là vui tính hơn cả. Đang đi mà nhìn thấy có đá tảng trước mặt, chả tội gì mà tránh, tôi liền ngả lưng nằm ngay cạnh tảng đá, bùn có lấm đầy mình, tôi cứ nằm đấy cho nắng chiếu xuống đến khi nào khô cong.
Anh thứ chín nói:
- Như anh thế cũng là hiếm. Lúc đói mà bánh ở ngay trước mặt tôi, thà tôi chết đói còn hơn là phải với tay ra lấy. Lúc khát mà có tích nước uống ở ngay bên cạnh, thà chịu khát còn hơn là phải nhấc tích lên đưa lên mồm. Suốt ngày nằm thẳng dơ như khúc gỗ là tôi thích nhất.
Anh chàng thứ mười nói:
- Chỉ vì lười biếng mà tôi bị gãy chân và bong gân. Chúng tôi nằm ngay giữa đường mà ngủ. Nghe tiếng xe chạy tới, tôi cứ nằm duỗi thẳng chân. Xe chạy qua nghiến gãy ngay chân. Tối đến, muỗi bay vo vo quanh tôi, chúng chui vào đằng mũi và bay ra bằng đường mồm, thà để chúng bay vào đằng mũi và ra đằng mồm còn hơn là phải vung tay đuổi chúng.
Anh thứ mười một nói:
- Hôm nay tôi xin thôi việc, chỉ vì chủ tôi suốt ngày sai lấy sách và cất sách. Lúc làm việc thấy ngày dài bằng một thế kỷ. Thực ra chủ tôi cũng chẳng muốn giữ tôi, tôi đã để mối xông hết quần áo của ông ta.
Anh chàng thứ mười hai nói:
- Hôm nay tôi chở rơm từ đồng về nhà, nhưng dọc đường tôi lăn ra ngủ, thế là ngựa chạy đường ngựa, xe chạy đường xe. Xe lăn xuống hố mà tôi cũng không biết. May quá, chủ tôi tới kéo cả xe rơm lẫn tôi về nhà.
- Chuyện lười của các anh chẳng dính dáng gì đến tôi. Tôi lo chuyện mình cũng đủ rồi. Chỉ lo thân mình cũng quá nhiều việc. Tôi ăn hơi ít, nhưng tôi uống nhiều. Sau khi ăn bốn bữa, tôi phải nghỉ một chút cho đói, khi ấy ăn tiếp mới thấy ngon miệng. Tôi không thích dậy sớm, nhưng gần trưa tôi phải tìm ngay cho mình một chỗ nghỉ ngơi. Chủ có gọi, tôi làm như không nghe thấy. Chủ gọi lần thứ hai, tôi cứ thủng thẳng từ từ nhấc mình đứng dậy. Có thế tôi mới sống nổi.
Anh chàng thứ hai tiếp:
- Tôi phải chăn ngựa. Tôi đặt hàm sắt vào mõm nó, tôi không cho nó ăn cũng chẳng ai biết. Tôi có thể yên tâm ngủ một mạch trong kho, thức giấc tôi lấy chân đạp đạp cho ngựa mấy cái, đó là hình thức tắm ngựa của tôi. Việc gì mà phải bày ra lắm chuyện, thế chưa phải là khổ hay sao?
Anh chàng thứ ba nói:
- Than vãn làm gì. Cứ như tôi, chẳng làm gì cả. Nằm phơi nắng và ngủ luôn. Rồi bỗng trời đổ mưa, đứng dậy làm gì nhỉ? Mưa mỗi lúc một nặng hạt hơn, xối xả hơn, mưa trôi hết cả tóc, mưa xói thủng cả sọ. Lúc ấy tôi mới lấy băng dịt vào đó. Những chuyện như vậy thường xảy ra ở nơi tôi.
Anh thứ tư nói:
- Nếu tôi có phải làm việc, tôi thường từ từ vươn vai để lấy đà tiết kiệm sức, rồi tôi ngó quanh xem ai có thể tới giúp mình một tay không. Rồi tôi nhường cho họ làm tất cả và đứng nhìn. Thế cũng là quá nhiều đối với tôi.
Anh thứ năm nói:
- Cái đó có gì đáng nói. Các anh nghĩ coi, tôi phải dọn phân chuồng ngựa cho lên xe chở đi. Nhấc được xẻng lên lưng chừng tôi phải nghỉ hàng tiếng rồi mới tiếp tục. Mỗi ngày chở một xe là quá đủ. Tôi không thích làm quá sức.
Anh thứ sáu nói:
- Các anh không biết xấu hổ sao? Tôi không ngại một việc gì cả. Tôi có nằm ba tuần liền không cần thay quần áo, chẳng cần phải cởi giày, mà nó cũng có hại gì đâu? Nếu có phải leo thang, tôi vắt chân nọ lên chân kia, ngồi đếm xem leo mấy bậc thì phải nghỉ.
Anh thứ bảy nói:
- Chủ tôi cũng muốn biết tôi làm gì, nhưng phải nỗi ông ta đi suốt ngày, thế nên tôi suốt ngày ì ra, có sai tôi đi đâu thì phải bốn người lực lưỡng mới kéo nổi tôi đứng dậy. Vừa mới tới nơi thì mắt tôi đã nhíu lại và tôi lăn ra phản ngủ say đến nỗi khênh tôi về nhà mà tôi không hay biết.
Anh thứ tám nói:
- Có lẽ tôi là vui tính hơn cả. Đang đi mà nhìn thấy có đá tảng trước mặt, chả tội gì mà tránh, tôi liền ngả lưng nằm ngay cạnh tảng đá, bùn có lấm đầy mình, tôi cứ nằm đấy cho nắng chiếu xuống đến khi nào khô cong.
Anh thứ chín nói:
- Như anh thế cũng là hiếm. Lúc đói mà bánh ở ngay trước mặt tôi, thà tôi chết đói còn hơn là phải với tay ra lấy. Lúc khát mà có tích nước uống ở ngay bên cạnh, thà chịu khát còn hơn là phải nhấc tích lên đưa lên mồm. Suốt ngày nằm thẳng dơ như khúc gỗ là tôi thích nhất.
Anh chàng thứ mười nói:
- Chỉ vì lười biếng mà tôi bị gãy chân và bong gân. Chúng tôi nằm ngay giữa đường mà ngủ. Nghe tiếng xe chạy tới, tôi cứ nằm duỗi thẳng chân. Xe chạy qua nghiến gãy ngay chân. Tối đến, muỗi bay vo vo quanh tôi, chúng chui vào đằng mũi và bay ra bằng đường mồm, thà để chúng bay vào đằng mũi và ra đằng mồm còn hơn là phải vung tay đuổi chúng.
Anh thứ mười một nói:
- Hôm nay tôi xin thôi việc, chỉ vì chủ tôi suốt ngày sai lấy sách và cất sách. Lúc làm việc thấy ngày dài bằng một thế kỷ. Thực ra chủ tôi cũng chẳng muốn giữ tôi, tôi đã để mối xông hết quần áo của ông ta.
Anh chàng thứ mười hai nói:
- Hôm nay tôi chở rơm từ đồng về nhà, nhưng dọc đường tôi lăn ra ngủ, thế là ngựa chạy đường ngựa, xe chạy đường xe. Xe lăn xuống hố mà tôi cũng không biết. May quá, chủ tôi tới kéo cả xe rơm lẫn tôi về nhà.
Dịch: Lương Văn Hồng, © Lương Văn Hồng
从前有十二个小厮，他们白天什么事都不干，晚上也不肯努力，只是往草地上一躺，各自吹嘘起自己的懒劲来。 第一个说："你们的懒惰和我怎能相比，我有我的懒法。我首先要注意保护身体。我吃得不少，喝得更多。我每天吃顿饭就稍稍停一会儿。等我又饿了，吃起来就更香了。早起可不是我的事，可一到中午，我早就找到了午休的地方了。东家叫我我只装着没听见，他再叫，我还要等一等再站起来，然后慢吞吞地走过去。这种日子还凑合。"
第二个说："我要照看一头马，可我老把马嚼子塞在它口里，不高兴就根本不放食。如果东家问，我就说喂过了。我自己则躺在燕麦里睡大觉，一睡就是四个小时。醒来后，就伸腿在马身上蹬几脚，算是给马刷洗了。多一事不如省一事，这活干起来我还嫌累呢！"
第三个说："为什么要拿活儿来苦自己？一点也没什么好处。我干脆躺在阳光下睡大觉，天开始下雨点了，我也懒得起身。以上帝的名义你尽情地下吧！最后下得噼噼啪啪响，大雨竟拔掉我的头发把它们漂走了，我的头上还弄了个大口子，我在上面贴上块膏药，也就好了。这种伤口我已有好几处了。"
第四个说："要我干活，我先游荡一小时，养足精力。然后慢条斯理地问，是否还有帮手。如果别人帮着干，就让他把主要活儿干完 ，我只在旁边看。 但这活儿还是太多了。 "
第五个说："那有什么！请想想，要我从马厩里出粪，再装上马车。慢慢地来，如果耙上叉着啥，我就向上半举着，先休息一刻钟，然后才把粪叉上车。就算我一天装一车那已够多了，我才不想干死干活呢！"
第六个说："真不要脸！我才不怕干活呢。我睡了三周可没脱过衣。系什么鞋？脚下的鞋要掉就掉吧，有什么要紧？上楼梯时我是一抬腿跟一步，慢慢地数着余下的级数，好教自己知道该在哪里坐下。"
第七个说："那有什么了不起的？我的东家盯着我干活，只是他老不在家。我的速度不会有虫子快，要想让我往前走就得有四个壮汉来推我。我到一张床上睡觉，等我一倒下，他们再也叫不醒我。他想让我回去 ，只得抬着我走。 "
第八个说："我看，只有我是个活泼的汉子。如果我面前有块石头，我决不会费神抬腿跨过去，我索性躺在地上。如果我的衣服湿了或沾上了烂泥，我总是躺在地上，直到太阳把它晒干。中间我顶多翻个身儿，让太阳能照得到。"
第九个说："那办法挺不错！今天我面前有块面包，但我懒得动手去拿，差点儿没饿死。身旁也有个罐，但它样子那样大而且重，我压根儿不想举起它，宁愿忍受饥渴的煎熬，就连翻翻身我也觉太累，成天像根棍子似地躺着。"
第十个说："懒惰可害苦了我，我断了条腿，另一条小腿还肿着。我一个人躺在了大路上，我把腿儿尽量伸直。一辆马车过来了，从我的双腿上压过 ，我本可以把腿缩回来，但我没有听到马车来；一些蚊子正在我耳朵里嗡嗡叫，从我的鼻孔钻进去，又从我嘴里爬出来，谁会费神去赶走它们呢！ "
第十一个说："昨天我已辞职不干了。我可没有兴趣为东家去搬那些厚厚的书，整天干都干不完。但说句老实话，是他辞退了我，不再用我了，主要是因为我把他的衣服放在灰尘里，全被虫子蛀坏了。事情就是这样。"
第十二个说："今天我驾着车儿去趟乡下，我为自己在车上做了张床，美美地睡了一觉。等我醒来，缰绳已从我手中滑掉，马儿差点儿脱了辕，马套全丢了，项圈、马勒、马嚼子通通不见踪影。而且车子又掉进了泥坑里。我可不管这一套，又继续躺下，最后东家来了，把马车推了出来。要是他不来，眼下我还躺在车上，舒舒服服地睡大觉呢！"
第二个说："我要照看一头马，可我老把马嚼子塞在它口里，不高兴就根本不放食。如果东家问，我就说喂过了。我自己则躺在燕麦里睡大觉，一睡就是四个小时。醒来后，就伸腿在马身上蹬几脚，算是给马刷洗了。多一事不如省一事，这活干起来我还嫌累呢！"
第三个说："为什么要拿活儿来苦自己？一点也没什么好处。我干脆躺在阳光下睡大觉，天开始下雨点了，我也懒得起身。以上帝的名义你尽情地下吧！最后下得噼噼啪啪响，大雨竟拔掉我的头发把它们漂走了，我的头上还弄了个大口子，我在上面贴上块膏药，也就好了。这种伤口我已有好几处了。"
第四个说："要我干活，我先游荡一小时，养足精力。然后慢条斯理地问，是否还有帮手。如果别人帮着干，就让他把主要活儿干完 ，我只在旁边看。 但这活儿还是太多了。 "
第五个说："那有什么！请想想，要我从马厩里出粪，再装上马车。慢慢地来，如果耙上叉着啥，我就向上半举着，先休息一刻钟，然后才把粪叉上车。就算我一天装一车那已够多了，我才不想干死干活呢！"
第六个说："真不要脸！我才不怕干活呢。我睡了三周可没脱过衣。系什么鞋？脚下的鞋要掉就掉吧，有什么要紧？上楼梯时我是一抬腿跟一步，慢慢地数着余下的级数，好教自己知道该在哪里坐下。"
第七个说："那有什么了不起的？我的东家盯着我干活，只是他老不在家。我的速度不会有虫子快，要想让我往前走就得有四个壮汉来推我。我到一张床上睡觉，等我一倒下，他们再也叫不醒我。他想让我回去 ，只得抬着我走。 "
第八个说："我看，只有我是个活泼的汉子。如果我面前有块石头，我决不会费神抬腿跨过去，我索性躺在地上。如果我的衣服湿了或沾上了烂泥，我总是躺在地上，直到太阳把它晒干。中间我顶多翻个身儿，让太阳能照得到。"
第九个说："那办法挺不错！今天我面前有块面包，但我懒得动手去拿，差点儿没饿死。身旁也有个罐，但它样子那样大而且重，我压根儿不想举起它，宁愿忍受饥渴的煎熬，就连翻翻身我也觉太累，成天像根棍子似地躺着。"
第十个说："懒惰可害苦了我，我断了条腿，另一条小腿还肿着。我一个人躺在了大路上，我把腿儿尽量伸直。一辆马车过来了，从我的双腿上压过 ，我本可以把腿缩回来，但我没有听到马车来；一些蚊子正在我耳朵里嗡嗡叫，从我的鼻孔钻进去，又从我嘴里爬出来，谁会费神去赶走它们呢！ "
第十一个说："昨天我已辞职不干了。我可没有兴趣为东家去搬那些厚厚的书，整天干都干不完。但说句老实话，是他辞退了我，不再用我了，主要是因为我把他的衣服放在灰尘里，全被虫子蛀坏了。事情就是这样。"
第十二个说："今天我驾着车儿去趟乡下，我为自己在车上做了张床，美美地睡了一觉。等我醒来，缰绳已从我手中滑掉，马儿差点儿脱了辕，马套全丢了，项圈、马勒、马嚼子通通不见踪影。而且车子又掉进了泥坑里。我可不管这一套，又继续躺下，最后东家来了，把马车推了出来。要是他不来，眼下我还躺在车上，舒舒服服地睡大觉呢！"