Con chim vạc và chim rẻ quạt


Выпь и удод


Một người đàn ông hỏi ông già chăn bò:
- Bác hay cho bò ăn ở đâu?
- Ở chỗ này, nơi cỏ không được mỡ màng lắm nhưng cũng không thưa thớt và cứng; cả hai loại đều không tốt.
Người đàn ông lại hỏi:
- Tại sao lại không tốt?
Người mục đồng đáp:
- Ông có nghe thấy tiếng gọi ầm ì từ ngoài đồng cỏ vọng lại không? Đó là tiếng con chim vạc, ngày xưa nó cũng từng là mục đồng, và con chim rẻ quạt cũng vậy. Giờ tôi xin kể cho ông nghe sự tích câu chuyện:
"Con vạc chăn bò của mình trên cánh đồng cỏ màu mỡ có rất nhiều loài hoa mọc xen kẽ. Ăn cỏ ấy nên bò trở nên bướng bỉnh và dữ tợn. Rẻ quạt thì đánh bò lên ăn ở núi trọc cao tít, gió thổi cát bay suốt ngày, nơi ấy cỏ mọc thưa thớt và cứng nên bò của nó gầy còn ốm yếu.
Khi trời bắt đầu tối, khi những mục đồng khác chăn đàn bò của mình về nhà thì vạc ta loay hoay mà vẫn không gom được đàn bò của mình, lũ bò bướng bỉnh mỗi con đi một ngả. Vạc gọi:
- Bò khoang, quay lại!
Nhưng cũng vô ích, chúng chẳng thèm quay lại.
Còn rẻ quạt thì không sao thúc bò đứng dậy được, chúng quá mệt mỏi, ốm yếu. Rẻ quạt la:
- Hấp, hấp, hấp!
Nhưng chẳng ăn thua gì cả, chúng cứ nằm ì trên cát.
Nếu không biết chọn cỏ cho bò ăn sự thể sẽ như vậy. Mặc dù chúng không còn chăn bò nữa nhưng vạc vẫn kêu: "Bò khoang quay lại!" và rẻ quạt thì "Hấp, hấp, hấp!."


Dịch: Lương Văn Hồng, © Lương Văn Hồng
Где вам приятней всего пасти свое стадо? - спросил кто-то раз у старого пастуха.
- Там, сударь, где трава не слишком сочная и не слишком сухая; лучшего пастбища не найти.
- А почему это так? - спросил человек.
- А вы слышите там, на лугу, глухой зов? - ответил пастух. - Это выпь, что была когда-то пастухом; и удод был пастухом тоже. Расскажу я вам об этом сказку.
Пасла выпь свои стада на зеленых, сочных лугах, где цветов было в изобилии, и оттого были у нее коровы здоровые и крепкие. А удод гонял свой скот на высокие голые горы, где один лишь ветер гоняет песок, и были у него коровы оттого тощие и никак не могли поправиться. Когда наступал вечер и пастухи гнали стада домой, выпь не могла собрать своих коров, они были непослушные и от нее убегали. И она кричала: "В путь пойдем! В путь пойдем!", но это не помогало, коровы не слушались ее клича. А удод, тот не мог поднять свой скот на ноги, так как сделался он у него тощий и бессильный. "Подь, подь, подь!" - кричал он, но это не помогало, коровы продолжали лежать на песке. Так вот оно и случается, если в чем не бывает меры. Еще и теперь, когда они уже стада не пасут, выпь все кричит: "В путь пойдем!", а удод: "Подь, подь, подь!"