Sáu người đi khắp thế gian


Six soldiers of fortune


Ngày xửa ngày xưa, có một người giỏi bách nghệ. Nhưng theo lệnh nhà vua, anh bị thải hồi, chỉ được cấp ba đồng tiền làm lộ phí. Anh nghĩ bụng: "Được, đợi đấy xem! Sao ta lại có thể chấp nhận sự bất công như vậy được. Nếu ta mà gặp được những người bạn tri kỷ thì thế nào nhà vua cũng phải mang tất cả của cải trong cả nước cho ta."
Lòng căm phẫn, tức giận, anh đi vào rừng thì gặp một người hai tay nhổ sáu cây cổ thụ lên một cách ngon lành như ta nhổ sáu bông lúa vậy. Anh lính nói với người kia:
- Liệu anh có đồng ý làm đồ đệ của ta và cùng ta đi chu du thiên hạ không?
Người kia đáp:
- Điều đó có thể được. Nhưng trước tiên, tôi phải mang bó củi nhỏ này về cho mẹ tôi đã.
Thế rồi người kiếm củi lấy một cây vặn làm lạt, bó nắm cây kia lại thành bó, xốc lên vai và mang về nhà. Một lát sau, anh trở lại chỗ người lính đợi. Người lính bảo:
- Hai chúng ta chắc chắn thế nào cũng đi khắp thế gian.
Đi được một lát, hai thầy trò trông thấy một người thợ săn đang quỳ, tay vừa mới nạp đạn xong, hình như đang ngắm bắn một vật gì đó.
Người lính hỏi:
- Bác thợ săn ơi, bác tính ngắm bắn cái gì thế?
Người đi săn đáp:
- Cách đây hai dặm có một con ruồi đậu trên cành cây sồi, tôi muốn bắn lòi con ngươi mắt trái của nó.
Người lính nói:
- Ồ, thế thì hay quá, bác đi với tôi, ba chùng ta chắc chắn sẽ đi được khắp thế gian.
Người thợ săn bằng lòng đi cùng. Ba người tới một khu có bảy cái cối xay gió, cánh quạt bay vù vù mà tứ phía quanh đó không hề có tí gió nào thổi, không có lấy một chiếc lá đung đưa. Người lính hỏi:
- Không có tí gió nào thổi mà sao cánh quạt cối xay lại quay tít mù thế nghĩa là thế nào, tôi không hiểu được?
Ba người lại tiếp tục cuộc hành trình. Đi được chừng hai dặm, họ nhìn thấy một người vắt vẻo trên cây, tay bịt một lỗ mũi, thở ra bằng lỗ mũi kia. Người lính hỏi:
- Anh bạn thân mến, cậu chơi cái trò gì ở trên đó?
Người kia đáp:
- Cách đây hai dặm có bảy chiếc cối xay gió, hơi tôi thở ra làm cả bảy cái quay tít, các anh có thấy không?
Người lính nói:
- Ồ, thế thì hay quá, cậu đi với chúng tôi. Cả bốn chúng ta hợp sức với nhau, chắc thế nào cũng đi được khắp thế gian.
Người thổi gió trèo xuống, cùng đi với ba người kia. Đi được một lúc, bốn người trống thấy một anh chàng đứng bằng một chân, chân kia tháo ra để bên cạnh. Người lính trưởng toán nói:
- Cậu tháo bớt một chân ra để nghỉ cho thoải mái phải không?
Người kia đáp:
- Nghề tôi là nghề chạy: khi tôi chạy bằng hai chân thì nhanh hơn cả chim bay, tôi đi bộ cũng bằng người khác chạy nhanh, vì thế nên tôi tháo bớt một chân để đi là vừa.
- Ồ, thế thì hay quá, cậu đi với chúng tớ, năm chúng ta hợp sức nhau, chắc thế nào cũng đi được khắp thế gian.
Người kia nhập bọn đi cùng. Họ đi được một lát thì gặp một người đội mũ lệch hẳn sang một bên, chụp kín cả một bên tai. Người lính trưởng toán nói:
- Lịch sự quá nhỉ! Đội mũ lệch sang một bên, chen kín cả tai, cậu trông cứ như thằng hề Han-xơ ấy.
Người kia đáp:
- Tôi phải đội vậy vì nếu để mũ cho thật cân đối, lập tức trời sẽ rét cắt da cắt thịt, chim đang bay trên trời cũng chết cóng mà rơi xuống đất.
Người lính nói:
- Thế thì hay quá. Cậu đi với chúng tớ nhé. Sáu chúng ta hợp sức với nhau, chắc thế nào cũng đi được khắp thế gian.
Sáu người đến một thành phố, nơi đây vua mới ra chiếu chỉ. Ai chạy thi với công chúa mà thắng, người đó sẽ được làm phò mã, nhưng nếu thua cuộc thì sẽ mất đầu.
Người lính trưởng toán xin vào trình diện và nói:
- Muôn tâu thánh thượng, hạ thần xin được phép cho môn đệ chạy thi thay hạ thần.
Nhà vua phán:
- Được, nhưng nếu thua cuộc thì cả thầy lẫn trò đều mất đầu.
Khi đôi bên thỏa thuận và ký giao kèo xong, người lính trưởng toán lắp nốt chân kia vào cho người có nghề chạy và dặn:
- Cố chạy nhanh như bay để chúng ta thắng cuộc nhé!
Điều lệ thi qui định như sau: Ai mang được nước lấy ở giếng rất xa mà về đích trước, người đó thắng cuộc. Anh chạy nhanh và công chúa, mỗi người lĩnh một cái bình to như nhau, khởi hành cùng một lúc. Trong nháy mắt, nh chàng đã co cẳng chạy nhanh đến nỗi chỉ còn nghe tiếng gió ào ào, người đi xem không một ai nhìn thấy chàng đâu nữa. Trong khi đó công chúa mới chạy được một quãng ngắn. Chỉ một lát sau là anh đã tới giếng, lấy đầy bình nước vội chạy trở về. Nhưng mới tới giữa đường, tự nhiên một cơn buồn ngủ ập đến, làm anh chỉ kịp đặt bình nước xuống là lăn ra ngáy khò khò. Anh gối đầu lên một cái sọ ngựa, nghĩ rằng sọ ngựa rắn và gồ ghề thì không thể ngủ lâu được. Trong khi đó công chúa - một người xưa nay có tiếng chạy nhanh đã tới được bên giếng, lấy bình nước và đang trên đường trở về đích. Công chúa thấy địch thủ của mình nằm ngủ li bì thì tỏ ra khoái chí và nói:
- Phần thắng đã nằm trong tay ta rồi!
Nàng đổ bình nước của địch thủ rồi co cẳng chạy tiếp.
Có thể nói gần như chắc chắn là anh chàng có tài chạy nhanh kỳ này sẽ thua cuộc, nhưng may thay người thợ săn theo dõi cuộc thi rất sát. Vốn tinh mắt, lại đứng trên lâu đài nên bác trông rõ hết sự việc. Bác nói:
- Công chúa không thể thắng chúng ta được!
Bác nạp đạn, giương súng bắn vỡ tan chiếc sọ ngựa mà anh chàng kia không hề bị thương tích gì cả. Anh chàng thức giấc, vội chồm dậy, thấy bình của mình chỉ còn là bình không, còn công chúa đang trên đường về đích, chạy vượt anh một quãng đường khá dài. Không hề nản chí, anh xách bình chạy trở lại giếng để lấy nước. Anh còn đuổi kịp công chúa ở dọc đường và về đích trước công chúa mười phút.
Anh nói:
- Các anh thấy không, lúc trước tôi đã thực sự chạy đâu, giờ tôi mới nhấc cẳng cho biết tài đấy.
Chuyện thua cuộc làm cho nhà vua buồn phiền, công chúa mất ăn ngủ. Sao lại có chuyện một anh lính tầm thường - lại đã bị giải ngũ - thắng công chúa trong cuộc tranh tài? Vua và công chúa bàn nhau, tìm cách hãm hại người lính trưởng toán cùng bè bạn của anh ta.
- Cha đã nghĩ ra một kế, con khỏi phải sợ. Chúng sẽ không thoát khỏi nơi đây mà về tới nhà đâu.
Vua bảo cả toán:
- Giờ thì các ngươi có thể ăn uống cho thỏa chí, mừng thắng lợi của các ngươi.
Rồi vua dẫn họ tới một căn phòng, sàn nhà, cánh cửa ra vào đều làm bằng sắt, chấn song cửa sổ cũng bằng sắt, tiệc đã bày sẵn trên một chiếc bàn ở giữa sàn nhà, toàn là sơn hào hải vị.
Vua nói:
- Các ngươi cứ vào tự nhiên, nhớ ăn uống cho thỏa chí nhé!
Khi sáu người đã ngồi vào bàn tiệc, vua sai quân lính đóng cửa ra vào và khóa lại. Rồi vua ra lệnh cho đầu bếp đốt lò ở dưới sàn nhà cho sắt đỏ lên. Đầi bếp vâng lệnh đốt lò. Sáu người ngồi ăn được một lúc thì thấy oi bức nóng nực, rồi sức nóng lại cứ ngày một tăng lên. Trong bọn họ đã có người đứng dậy tính đi ra ngoài, nhưng cửa sổ cũng như cửa ra vào đều đóng chặt. Bấy giờ họ mới biết nhà vua đã dã tâm muốn thiêu chết bọn họ.
Anh chàng đội mũ lệch nói:
- Nhà vua chẳng thực hiện được ý đồ độc ác của hắn đâu mà lo. Tôi sẽ khiến một cơn rét ghê gớm ập tới, đến nỗi lửa cũng phải ngán mà tháo lui.
Anh sửa mũ cho ngay ngắn lại, lập tức một cơn rét ập tới, làm căn phòng hết oi bức, những món ăn trên bàn bắt đầu đông lại.
Mấy giờ đã trôi qua, vua đinh ninh sáu người đã chết thiêu trong phòng, liền sai mở cửa, rồi thân hành đến xem. Nhưng khi cửa mở rộng, vua thấy sáu người đang đứng nói chuyện vui vẻ và họ còn xin ra ngoài một chút để sưởi ấm, vì trong buồng lạnh đến nỗi các món ăn đều đông cả lại.
Nhà vua tức điên người, đi tìm đầu bếp, la hét om xòm, hỏi tại sao y không thi hành đúng như lệnh truyền. Đầu bếp tâu:
- Bệ hạ xem đấy, thần nung đỏ như thế còn gì!
Đầu bếp dẫn vua đi xem, dưới buồng sắt, các lò đều rực lửa. Vua nghĩ, làm kiểu này chẳng ăn thua tới bọn chúng.
Rồi vua ngồi tính kế khác để hãm hại sáu người khách khó chịu. Vua cho đòi người lính toán trưởng đến và phán:
- Nếu ngươi từ bỏ ý định lấy công chúa mà đồng ý lấy vàng thì ngươi muốn lấy bao nhiêu vàng ta cũng cho.
Người lính nói:
- Muôn tâu bệ hạ, nếu vậy chỉ xin bệ hạ ban đủ số vàng mà môn đệ của hạ thần có thể mang vác trên vai, lúc ấy hạ thần không dám đòi lấy công chúa nữa.
Vua rất hài lòng về chuyện ấy. Người lính nói tiếp:
- Trong vòng nửa tháng nữa hạ thần xin trở lại để lấy vàng.
Sau đó, anh thuê thợ may cả nước tới, hẹn họ may trong nửa tháng phải xong một cái bao. Bao này sẽ giao cho người khỏe nhất - người nhổ cây như nhổ cỏ - vắt lên vai đi với người lính vào gặp vua.
Lúc đó vua nói:
- Sao lại có người to cao dễ sợ vậy? Ngươi vắt trên vai chiếc bao tải to bằng cái nhà để làm gì đấy?
Nhà vua đâm ra lo sợ, nghĩ bụng: "Cái thằng này chắc sẽ vác được nhiều vàng lắm đây!"
Vua sai mang ra một tấn vàng. Phải mười sáu người lực lưỡng mới khuân ra nổi, thế mà anh chàng kia chỉ cầm một tay nhẹ nhàng bỏ tấn vàng vào bao tải và nói:
- Sao không mang thật nhiều cùng một lúc! Ít như thế này chỉ dính đáy bao.
Toàn bộ vàng bạc châu báu ở các kho của vua đều đã chở tới, anh chàng kia trút cả vào mà vẫn chưa được lưng bao.
Anh ta nói:
- Mang nữa đến đây! Chỉ có mấy mẩu con con làm sao đầy được bao?
Bảy ngàn xe vàng được mang từ khắp nơi trong nước tới, lực sĩ ném cả xe lẫn bò vào bao và nói:
- Chẳng cần coi xét mất thì giờ, tôi nhận hết, miễn sao cho đầy bao là được.
Khi đã cho hết tất cả vào trong bao tải, anh ta nói:
- Dù bao chưa đầy, tôi cũng thắt đầu bao lại vậy.
Anh vác bao lên vai, rồi cùng các bạn lên đường.
Thấy của cải bị mất sạch, nhà vua nổi cơn thịnh nộ, truyền cho kỵ binh phóng ngựa đuổi theo, lấy lại bao tải từ tay lực sĩ kia.
Chẳng mấy chốc hai đạo binh đã đuổi kịp sáu người. Viên tướng chỉ huy hét lớn:
- Chúng bay đã bị bắt! Bỏ ngay bao tay vàng xuống, nếu không sẽ bị phanh thây!
Người thổi gió nói:
- Bọn bay nói cái gì? Chúng tao là tù nhân hả? Tất cả bọn bay sẽ được nhảy múa lung tung trong không trung cho coi!
Người ấy bịt một lỗ mũi, rồi dùng lỗ mũi kia thổi bay cả hai đạo kỵ binh lên tận trời xanh, mỗi người một nẻo, kẻ trên ngọn núi này, người vắt vẻo trên đỉnh núi khác.
Một viên đội già kêu xin, nói rằng có chín vết thương và là một người hiền lành tử tế, không đáng bị tội như thế. Nghe vậy, người thổi gió thổi nhè nhẹ để người kia rơi từ từ xuống đất, không bị thương tích gì. Rồi người thổi gió bảo hắn:
- Giờ hãy về tâu vua, cho thêm kỵ binh tới, ta muốn cho chúng đi du ngoạn vào không trung cho vui!
Khi biết được tin đó, vua nói:
- Thôi, cứ để cho chúng đi, chúng có phép thần thông đấy.
Sáu người mang của cải về nhà, chia nhau cùng hưởng và sống vui sướng trọn đời.


Dịch: Lương Văn Hồng, © Lương Văn Hồng
There was once a man who was a Jack-of-all-trades; he had served in the war, and had been brave and bold, but at the end of it he was sent about his business, with three farthings and his discharge. "I am not going to stand this," said he; "wait till I find the right man to help me, and the king shall give me all the treasures of his kingdom before he has done with me." Then, full of wrath, he went into the forest, and he saw one standing there by six trees which he had rooted up as if they had been stalks of corn. And he said to him, "Will you be my man, and come along with me?" - "All right," answered he; "I must just take this bit of wood home to my father and mother." And taking one of the trees, he bound it round the other five, and putting the faggot on his shoulder, he carried it off; then soon coming back, he went along with his leader, who said, "Two such as we can stand against the whole world."
And when they had gone on a little while, they came to a huntsman who was kneeling on one knee and taking careful aim with his rifle. "Huntsman," said the leader, "what are you aiming at?" - "Two miles from here," answered he, "there sits a fly on the bough of an oak-tree, I mean to put a bullet into its left eye." - "Oh, come along with me," said the leader; "three of us together can stand against the world." The huntsman was quite willing to go with him, and so they went on till they came to seven windmills, whose sails were going round briskly, and yet there was no wind blowing from any quarter, and not a leaf stirred. "Well," said the leader, "I cannot think what ails the windmills, turning without wind," and he went on with his followers about two miles farther, and then they came to a man sitting up in a tree, holding one nostril and blowing with the other. "Now then," said the leader, "what are you doing up there?" - "Two miles from here," answered he, "there are seven windmills; I am blowing, and they are going round." - "Oh, go with me," cried the leader, "four of us together can stand against the world."
So the blower got down and went with them, and after a time they came to a man standing on one leg, and the other had been taken off and was lying near him. "You seem to have got a handy way of resting yourself," said the leader to the man. "I am a runner," answered he, "and in order to keep myself from going too fast I have taken off a leg, for when I run with both, I go faster than a bird can fly." - "Oh, go with me," cried the leader, "five of us together may well stand against the world."
So he went with them all together, and it was not long before they met a man with a little hat on, and he wore it just over one ear. "Manners! manners!" said the leader; "with your hat like that, you look like a jack-fool." - "I dare not put it straight," answered the other; "if I did, there would be such a terrible frost that the very birds would be frozen and fall dead from the sky to the ground." - "Oh, come with me," said the leader; "we six together may well stand against the whole world."
So the six went on until they came to a town where the king had caused it to be made known that whoever would run a race with his daughter and win it might become her husband, but that whoever lost must lose his head into the bargain. And the leader came forward and said one of his men should run for him. "Then," said the king, "his life too must be put in pledge, and if he fails, his head and yours too must fall." When this was quite settled and agreed upon, the leader called the runner, and strapped his second leg on to him. "Now, look out," said he, "and take care that we win." It had been agreed that the one who should bring water first from a far distant brook should be accounted winner. Now the king's daughter and the runner each took a pitcher, and they started both at the same time; but in one moment, when the king's daughter had gone but a very little way, the runner was out of sight, for his running was as if the wind rushed by. In a short time he reached the brook, filled his pitcher full of water, and turned back again. About half-way home, however, he was overcome with weariness, and setting down his pitcher, he lay down on the ground to sleep. But in order to awaken soon again by not lying too soft he had taken a horse's skull which lay near and placed it under his head for a pillow. In the meanwhile the king's daughter, who really was a good runner, good enough to beat an ordinary man, had reached the brook, and filled her pitcher, and was hastening with it back again, when she saw the runner lying asleep. "The day is mine," said she with much joy, and she emptied his pitcher and hastened on. And now all had been lost but for the huntsman who was standing on the castle wall, and with his keen eyes saw all that happened. "We must not be outdone by the king's daughter," said he, and he loaded his rifle and took so good an aim that he shot the horse's skull from under the runner's head without doing him any harm. And the runner awoke and jumped up, and saw his pitcher standing empty and the king's daughter far on her way home. But, not losing courage, he ran swiftly to the brook, filled it again with water, and for all that, he got home ten minutes before the king's daughter. "Look you," said he; "this is the first time I have really stretched my legs; before it was not worth the name of running." The king was vexed, and his daughter yet more so, that she should be beaten by a discharged common soldier; and they took counsel together how they might rid themselves of him and of his companions at the same time. "I have a plan," said the king; "do not fear but that we shall be quit of them for ever." Then he went out to the men and bade them to feast and be merry and eat and drink; and he led them into a room, which had a floor of iron, and the doors were iron, the windows had iron frames and bolts; in the room was a table set out with costly food. "Now, go in there and make yourselves comfortable," said the king. And when they had gone in, he had the door locked and bolted. Then he called the cook, and told him to make a big fire underneath the room, so that the iron floor of it should be red hot. And the cook did so, and the six men began to feel the room growing very warm, by reason, as they thought at first, of the good dinner; but as the heat grew greater and greater, and they found the doors and windows fastened, they began to think it was an evil plan of the king's to suffocate them. "He shall not succeed, however," said the man with the little hat; "I will bring on a frost that shall make the fire feel ashamed of itself, and creep out of the way." So he set his hat straight on his head, and immediately there came such a frost that all the heat passed away and the food froze in the dishes. After an hour or two had passed, and the king thought they must have all perished in the heat, he caused the door to be opened, and went himself to see how they fared. And when the door flew back, there they were all six quite safe and sound, and they said they were quite ready to come out, so that they might warm themselves, for the great cold of that room had caused the food to freeze in the dishes. Full of wrath, the king went to the cook and scolded him, and asked why he had not done as he was ordered. "It is hot enough there: you may see for yourself," answered the cook. And the king looked and saw an immense fire burning underneath the room of iron, and he began to think that the six men were not to be got rid of in that way.
And he thought of a new plan by which it might be managed, so he sent for the leader and said to him, "If you will give up your right to my daughter, and take gold instead, you may have as much as you like." - "Certainly, my lord king," answered the man; "let me have as much gold as my servant can carry, and I give up all claim to your daughter." And the king agreed that he should come again in a fortnight to fetch the gold. The man then called together all the tailors in the kingdom, and set them to work to make a sack, and it took them a fortnight. And when it was ready, the strong man who had been found rooting up trees took it on his shoulder, and went to the king. "Who is this immense fellow carrying on his shoulder a bundle of stuff as big as a house?" cried the king, terrified to think how much gold he would carry off. And a ton of gold was dragged in by sixteen strong men, but he put it all into the sack with one hand, saying, "Why don't you bring some more? this hardly covers the bottom!" So the king bade them fetch by degrees the whole of his treasure, and even then the sack was not half full. "Bring more!" cried the man; "these few scraps go no way at all!" Then at last seven thousand waggons laden with gold collected through the whole kingdom were driven up; and he threw them in his sack, oxen and all. "I will not look too closely," said he, "but take what 1 can get, so long as the sack is full." And when all was put in there was still plenty of room. "I must make an end of this," he said; "if it is not full, it is so much the easier to tie up." And he hoisted it on his back, and went off with his comrades. When the king saw all the wealth of his realm carried off by a single man he was full of wrath, and he bade his cavalry mount, and follow after the six men, and take the sack away from the strong man. Two regiments were soon up to them, and called them to consider themselves prisoners, and to deliver up the sack, or be cut in pieces. "Prisoners, say you?" said the man who could blow, "suppose you first have a little dance together in the air," and holding one nostril, and blowing through the other, he sent the regiments flying head over heels, over the hills and far away. But a sergeant who had nine wounds and was a brave fellow, begged not to be put to so much shame. And the blower let him down easily, so that he came to no harm, and he bade him go to the king and tell him that whatever regiments he liked to send more should be blown away just the same. And the king, when he got the message, said, "Let the fellows be; they have some right on their side."
So the six comrades carried home their treasure, divided it among them, and lived contented till they died.