Жили-были братец да сестрица, они крепко любили друг друга. Родная мать у них умерла, и была у них мачеха, она детей не любила и всячески их исподтишка обижала. Случилось раз, что играли они с другими детьми на лужку перед домом, а находился возле лужка пруд, и с одной стороны он доходил до самого дома. Дети бегали вокруг пруда, играли в войну и в салки:
Энеке, бенеке, дай полюблю,
Птичку тебе я свою подарю,
Птичка букет мне красивый найдет,
Свинке букет я хочу подарить,
Свинка мне даст молочка надоить,
Пекарю я все отдам молоко,
Пекарь спечет пирожок мне за то,
Кошечке надо пирог подарить,
Будет мне кошечка мышек ловить,
Мышек под крышей я буду коптить,
Стану я мышку ловить!
Птичку тебе я свою подарю,
Птичка букет мне красивый найдет,
Свинке букет я хочу подарить,
Свинка мне даст молочка надоить,
Пекарю я все отдам молоко,
Пекарь спечет пирожок мне за то,
Кошечке надо пирог подарить,
Будет мне кошечка мышек ловить,
Мышек под крышей я буду коптить,
Стану я мышку ловить!
Дети при этом стояли, собравшись в кружок, и на кого падало слово "ловить", тот должен был убегать, а остальные бежали за ним и его ловили. Когда они так весело прыгали и играли, мачеха смотрела на все это из окна и злилась. А так как она знала разное колдовство, то и заколдовала обоих, и обратила брата в рыбку, а сестрицу в ягненочка. И вот стала рыбка плавать в пруде, и было ей грустно, а ягненочек ходил по лугу и тоже запечалился, ничего не ел, даже к стебелькам не притрагивался. Так продолжалось долгое-долгое время, и вот явились в замок неведомые гости. И подумала коварная мачеха: "Это удобный случай". Позвала повара и сказала ему:
- Ступай приведи мне с луга ягненка и зарежь его, а то у нас нечем гостей угощать.
Отправился повар на луг, принес ягненочка, повел его прямо на кухню и связал ему ножки, но тот все это переносил терпеливо. Вот вытащил повар нож, начал его на пороге натачивать, чтобы он был острей; и заметил ягненочек, что плавает у водосточной канавы рыбка в воде и на него все поглядывает. А была та рыбка его братцем. Как увидела рыбка, что повар увел ягненочка, подплыла к самому дому. И крикнул ей сверху из кухни ягненочек:
В глубоком озере, ах, братец мой.
И сердце мучится тоской!
А повар нож свой точит,
Пронзить мне сердце хочет.
И сердце мучится тоской!
А повар нож свой точит,
Пронзить мне сердце хочет.
И ответила ему рыбка:
Ах, бедная моя сестрица,
Как сердце у меня томится,
В глубоком озере кружится!
Как сердце у меня томится,
В глубоком озере кружится!
Как услыхал повар, что умеет ягненочек говорить по-человечьи и такие грустные слова молвил рыбке, испугался он и подумал, что это, должно быть, не настоящий ягненок, а кто-то заколдованный злой мачехой в доме.
- Успокойся ты, убивать я тебя не стану, - и он взял вместо него другого и приготовил его для гостей, а этого ягненочка отнес к одной доброй крестьянке и рассказал ей все, что он видел и слышал. А была та крестьян-
ка как раз мамкою сестрицы, и она тотчас обо всем догадалась и пошла с ягненочком к одной ведунье. И произнесла ведунья над ягненочком и рыбкой свое доброе слово, и вот обернулись они опять сестрицею и братцем.
Потом она отвела братца и сестрицу в дремучий лес в маленькую избушку, и стали они там жить да поживать одни и были счастливы и довольны.
Er waren eens een broertje en een zusje, en die hielden ontzettend veel van elkaar. Hun eigen moeder was gestorven, en ze hadden een stiefmoeder, die hen niet aardig vond en hun stiekem allerlei verdriet deed. Eens speelde het tweetal met andere kinderen voor 't huis; en bij de wei was een vijver, die reikte tot opzij van 't huis. De kinderen liepen daaromheen en speelden krijgertje en ze hadden een aftelrijmpje:
"Eenke, beenke, laat me leven
'k zal je ook een vogeltje geven,
vogeltje moet een strootje zoeken,
strootje zal ik 't koetje geven,
koetje moet me melk geven,
melk zal ik de bakker geven,
bakker zal me koekjes bakken,
koekjes zal ik de kat geven,
de kat die moet de muizen vangen,
de muizen zal ik in de rook hangen
en ik zal ze drogen."
'k zal je ook een vogeltje geven,
vogeltje moet een strootje zoeken,
strootje zal ik 't koetje geven,
koetje moet me melk geven,
melk zal ik de bakker geven,
bakker zal me koekjes bakken,
koekjes zal ik de kat geven,
de kat die moet de muizen vangen,
de muizen zal ik in de rook hangen
en ik zal ze drogen."
Ze stonden dan in een kring, en op wie het woordje 'drogen' viel, die moest weglopen, en de anderen liepen hem dan na en vingen hem. Terwijl ze daar zo vrolijk rond joelden, keek de stiefmoeder uit 't raam en ze ergerde zich eraan. Ze kende de zwarte kunst, en toen betoverde ze hen allebei, het broertje in een vis en het zusje in een lam. Het visje zwom heen en weer in de vijver en was treurig, en het lammetje liep in de wei en was treurig en het at geen halmpje. Zo gebeurde het een hele tijd, en nu kwamen er gasten op het slot. De boze stiefmoeder dacht: "Nu is het een goede gelegenheid," en zij riep de kok en zei: "Haal het lammetje uit de wei en slacht het, we hebben anders niets voor de gasten." De kok haalde het lam en bracht het naar de keuken en bond zijn poten vast: dat liet het geduldig toe. Toen hij z'n slagersmes gehaald had en het op de drempel wette, zag hij, hoe een visje in het water voor de gootsteenafloop heen en weer zwom en naar hem keek. Maar dat was het broertje; want toen het visje gezien had, hoe de kok het lammetje wegbracht, was het in de vijver gezwommen tot bij het huis. Toen riep het lammetje:
"Ach broertje in het diepe meer,
wat doet mij nu het hartje zeer!
De kok heeft 't mes geslepen,
en wil me 't hart doorsteken."
wat doet mij nu het hartje zeer!
De kok heeft 't mes geslepen,
en wil me 't hart doorsteken."
En het visje gaf ten antwoord:
"Ach mijn zusje op het droge,
wat doet mij nu het hartje zeer,
al in dit diepe meer."
wat doet mij nu het hartje zeer,
al in dit diepe meer."
Toen de kok hoorde dat het lammetje spreken kon en zo treurige woorden naar 't visje riep, schrok hij en dacht dat het geen gewoon lammetje moest zijn, maar dat het wel eens betoverd kon zijn door de boze vrouw des huizes. Hij zei: "Wees maar stil, ik zal je niet slachten," en hij nam een ander dier en maakte dat klaar voor de gasten en bracht het lam naar een aardige boerin, en die vertelde hij alles wat hij gezien en gehoord had. Maar de boerin was juist de min van het zusje geweest, en vermoedde dadelijk, wie het was; en ze ging ermee naar een wijze vrouw. De wijze vrouw sprak de zegen uit over het lammetje en het visje en daardoor kregen ze hun mensengedaante weer terug; en toen bracht ze hen beiden naar een klein huisje in een groot bos, en daar leefden ze wel alleen en eenzaam, maar heel gelukkig en tevreden.